Versies vergeleken

Sleutel

  • Deze regel is toegevoegd.
  • Deze regel is verwijderd.
  • Formattering is gewijzigd.

Pesten, plagen, biologische bestrijding en bestuivers nemen licht waar. Het licht heeft invloed op interne processen, ontwikkeling en gedrag. De invloed van het lichtspectrum op de biologie wordt belangrijker omdat middelen om curatief in te grijpen steeds minder beschikbaar zijn. Voor het bestrijden van ziekten en plagen in de kas is het belangrijk om natuurlijke vijanden en antagonisten te introduceren, de vestiging en effectiviteit van deze biologische bestrijding te stimuleren en om de plantweerbaarheid te vergroten. Met licht kan invloed worden uitgeoefend op ziekten en plagen:

  1. Direct door effecten op de ziekten en plagen (Figuur; route a).

  2. Indirect via effecten op natuurlijke vijanden/antagonisten van ziekten en plagen (Figuur; route b)

  3. En de weerbaarheid van het gewas (Figuur; route c).

Conceptueel model voor geïntegreerde gewasmanagement

Tip

In de natuur worden plagen zowel ‘top-down’ (door biologische bestrijders) als ‘bottom-up’ (door plantweerbaarheid) gereguleerd. Wilde planten hebben vaak een sterkere afweer tegen ziektes en plagen dan gecultiveerde planten. Dit is het gevolg van de trade-off tussen groei en verdediging (Herms and Mattson 1992), waardoor bij de selectie van gewassen voor hogere productiviteit, resistentie tegen ziekten en plagen is afgenomen (Whitehead et al. 2017). Daarnaast kunnen populaties van ziekten en plagen in de natuur minder snel in omvang toenemen door de heterogeniteit van de vegetatie, en zijn er door deze heterogeniteit vaak ook meer gunstige condities voor natuurlijke vijanden dan in monoculturen van gewassen (Andow 1991, Bianchi et al. 2006).

Benadering voor belichtingstrategieën voor ziekte en plaagbestrijding

Er zijn verschillende directe en indirecte manieren waarop de bestrijding van plaaginsecten en - mijten kan worden verbeterd door de lichtomstandigheden te veranderen. Bij aanpassen van de lichtcondities in de kas moet altijd een goede afweging gemaakt worden tussen de voordelen voor biologische bestrijding enerzijds en de gevolgen voor gewasproductie en energieverbruik anderzijds. 

Uitvouwen
titleLees hier meer over verschillende benaderingen

Directe effecten licht op plagen

  1. Het creëren van lichtcondities die het gedrag van plagen kunnen manipuleren, zoals

    1. niet-aantrekkelijke lichtcondities, die de immigratie van plagen in de kas kunnen beperken,

    2. lichtcondities die de (vlieg)activiteit van plaaginsecten kunnen remmen, en hiermee de overdracht van insect-overdraagbare plantenvirussen en verspreiding van de plaag in de kas,

    3. lichtcondities die de (vlieg)activiteit van zgn. thigmotactische plagen (plagen die graag wegkruipen, zoals Californische trips) kunnen stimuleren, en ze zo uit hun schuilplaats kunnen lokken,

    4. lichtcondities die diapauze in plagen induceren,

    5. lichtcondities die het dagritme van plagen in de war kunnen brengen, en zo hun gedrag (e.g. eileggedrag of paringsgedrag) negatief kunnen beïnvloeden

    6. Het gebruik van aantrekkelijke visuele stimuli in vanglampen voor monitoring & mass trapping van plaaginsecten

  2. Het creëren van lichtcondities die een directe negatieve invloed hebben op de ontwikkeling, overleving en/of vruchtbaarheid van plagen

Indirecte effecten op plagen

  1. Het creëren van lichtcondities die het gedrag van natuurlijke vijanden kunnen manipuleren, zoals

    1. lichtcondities die de vlieg- loopactiviteit van natuurlijke vijanden bevorderen, en hiermee de zoekefficiëntie voor prooien

    2. lichtcondities die de perceptie van het kleurcontrast van prooien en/of prooischade op het gewas voor natuurlijke vijanden verhogen, en hiermee de zoekefficiëntie voor prooien

    3. lichtcondities die de inductie van diapauze in natuurlijke vijanden kunnen tegengaan

  2. Het creëren van lichtcondities die een positieve invloed hebben op de ontwikkeling, overleving en vruchtbaarheid van biologische bestrijders (waaronder ook entomopathogene schimmels en –aaltjes en -bacteriën).

  3. Het creëren van lichtcondities die de plantweerbaarheid verhogen, waardoor de populatie-opbouw van plagen wordt geremd

Benaderingen voor manipulatie licht voor bestrijding van plantpathogene schimmels en bacteriën

  1. Het creëren van lichtcondities die de plantweerbaarheid tegen plantpathogene schimmels en –bacteriën verhogen

  2. Het creëren van lichtcondities die een direct effect hebben op de groei, ontwikkeling, infectieproces en/of de voortplanting van plantpathogene schimmels en bacteriën.

  3. Het creëren van lichtcondities die de antagonisten van plantpathogenen een voorsprong geven

Dit onderwerp wordt verder belicht in de volgende secties:

Informatie

Rapporten & Artikelen

Denkkader licht (2020)