Versies vergeleken

Versie Oude versie 1 Nieuwe versie 2
Veranderingen gemaakt door

Maaike Schaap

Maaike Schaap

Opgeslagen op

Sleutel

  • Deze regel is toegevoegd.
  • Deze regel is verwijderd.
  • Formattering is gewijzigd.

Afbeelding1.jpg

.

Klimaatrisico – droogte, wateroverlast, temperatuurstijging en ziekten & plagen

Agroforestry heeft invloed op het microklimaat op perceelsniveau, evenals op ziekten en plagen, en kan zowel positieve als negatieve effecten hebben. Het gewijzigde microklimaat beïnvloedt bijvoorbeeld de waterbeschikbaarheid, kans op wateroverlast, droogte, en de lucht- en bodemtemperatuur. De mate van dit effect is afhankelijk van de perceelsinrichting en de combinatie van gewassen of vee met de boomsoort.We spreken over agroforestry als houtige, meerjarige gewassen (bomen en struiken) bewust op eenzelfde perceel worden gemengd met akkerbouw, groenteteelt of grasland. De houtige gewassen kunnen voor meerdere doeleinden geplant worden. Bijvoorbeeld voor de productie van fruit, noten of hout. Doordat er voor meerdere doeleinden geplant kan worden, bestaan er ook veel verschillende agroforestrysystemen: eigenlijk zijn de mogelijke combinaties oneindig. Bomen of houtige gewassen kunnen bijvoorbeeld in brede of smalle stroken geplant worden tussen stroken verschillende akkerbouw- of groentegewassen. Een andere vorm van agroforestry is bijvoorbeeld veeteelt met buitenloop voor de dieren onder verspreid geplaatste bomen of struiken.

Definities

We spreken over agroforestry als houtige, meerjarige gewassen (bomen en struiken) bewust op eenzelfde perceel worden gemengd met akkerbouw, groenteteelt of grasland. De houtige gewassen kunnen voor meerdere doeleinden geplant worden. Bijvoorbeeld voor de productie van fruit, noten of hout. Doordat er voor meerdere doeleinden geplant kan worden, bestaan er ook veel verschillende agroforestrysystemen: eigenlijk zijn de mogelijke combinaties oneindig. Bomen of houtige gewassen kunnen bijvoorbeeld in brede of smalle stroken geplant worden tussen stroken verschillende akkerbouw- of groentegewassen. Een andere vorm van agroforestry is bijvoorbeeld veeteelt met buitenloop voor de dieren onder verspreid geplaatste bomen of struiken

Integrated Crop Management biedt een systematische aanpak om ziekten, plagen en onkruiden effectief te beheersen, inclusief de toenemende uitdagingen door klimaatverandering. Het doel is om dit te realiseren met een zo minimaal mogelijke inzet van gewasbeschermingsmiddelen.

Definities

Integrated Crop Management (ICM) is een overkoepelende aanpak die gericht is op het bevorderen van gewasgezondheid met minimale inzet van gewasbeschermingsmiddelen. Beheersing van ziekten, plagen en onkruiden vindt plaats door in te zetten op:

  1. Preventieve maatregelen,

  2. Het verhogen van de weerbaarheid van het gewas, en

  3. Het voorkomen van vermeerdering.

Ondersteunende technieken helpen om deze strategieën te realiseren. ICM fungeert als een checklist en raamwerk om alle mogelijkheden te benutten voor het telen van gezonde gewassen met zo weinig mogelijk inzet en afhankelijkheid van gewasbeschermingsmiddelen. Daarbij wordt bijvoorbeeld zoveel mogelijk gebruikgemaakt van natuurlijke plaagbestrijdingsmechanismen.

 

De ICM-strategie combineert verschillende maatregelen binnen vijf pijlers:

  1. Gewasdiversiteit

  2. Ras en teeltwijze

  3. Bodem, water en bemesting

  4. Gerichte bestrijding

  5. Monitoring en evaluatie

Binnen deze pijlers wordt een gebalanceerde strategie ontwikkeld om de impact van ziekten, plagen en onkruiden te minimaliseren. Deze strategie richt zich op het voorkomen van de vestiging van schadelijke organismen in het veld, het beperken van schade als ze toch aanwezig zijn, en het beheersen van hun verdere verspreiding.

Afbeelding2.jpgImage Added

ICM maakt ook gebruik van ondersteunende technieken om de effectiviteit van maatregelen te beoordelen en beslissingen te optimaliseren. Door een zorgvuldige afweging van beschikbare methoden te maken, integreert ICM de meest geschikte maatregelen tot een duurzame aanpak van gewasbescherming. (https://www.wur.nl/nl/onderzoek-resultaten/dossiers/dossier/integrated-crop-management-icm.htm )

Potentiële voor- en nadelen

Voordelen (+)

Nadelen (-)

  • Verminderde milieubelasting

  • Produceren Teelt van voedsel, veevoer en biomassa Efficiënt benutten van ecologische hulpbronnen (water, licht en nutriënten)

  • Beschutting en extra voederwaarde voor vee

  • Economische weerbaarheid van het agrarische bedrijf d.m.v. risicospreiding

  • Recreatief aantrekkelijker landschap.

  • Vergroting van de biodiversiteit

  • Verbeterd microklimaat

  • Mogelijk hogere opbrengst

  • Verbeterde bodemkwaliteit

  • Vastlegging van CO2 in het hout

  • Windbarrière

  • Competitie voor licht, in het geval akkerbouw en houtige elementen

  • Lange kostbare aanloopfase

  • Kennisintensieve maatregel

  • Ontwerp vaak afhankelijk van beschikbare machines

  • Complexe wet en regelgevingrobuuste gewassen, wanneer een goed systeem is ontworpen en geïmplementeerd

  • Verminderde negatieve effecten op de biodiversiteit

  • Hoog kennisniveau nodig voor implementatie

  • Arbeidsintensief

  • Niet een geschikte oplossing voor elk ziekte of plaag

Kosten

De kosten en baten van agroforestry zijn sterk afhankelijk van het gekozen systeem. Boomsoorten die voornamelijk voor houtproductie worden gebruikt, zijn doorgaans minder winstgevend dan fruit- of notenbomen. Fruit- en notenbomen vergen echter meer zorg en aandacht (en dus meer arbeid) tijdens de groei.

De integratie van bomen in het bestaande landbouwsysteem vraagt vaak om investeringen in nieuwe machines. Bovendien moet er rekening mee worden gehouden dat de meeste bomen in de eerste jaren (soms zelfs tot wel 10 jaar, zoals bij walnoten) weinig opbrengst genereren. Een mogelijke oplossing voor de lange aanloopperiode is het aanplanten van kleinfruit (bijvoorbeeld bessen) of kruiden tussen de bomen, wat al binnen enkele jaren productie kan opleveren.

Er zijn verschillende rekentools voor agroforestry die door adviesbureaus worden gebruikt om ondernemers te adviseren. Deze tools proberen concrete inschattingen te maken van de financiële opbrengsten en kosten, zodat ondernemers beter geïnformeerde beslissingen kunnen nemen. De getallen (zoals oogstopbrengsten of prijzen) die in de rekentools worden gebruikt, zijn echter vaak slechts grove schattingen, omdat de agroforestrysystemen in Nederland nog relatief jong zijn. Het zal naar verwachting nog enkele jaren duren voordat berekeningen kunnen worden gemaakt met op werkelijkheid gebaseerde oogst- en prijsgegevens.

...