We hebben twee soorten resistenties tegen virussen bestudeerd, allebei verkregen met CRISPR-Cas9. Stel dat beide methoden leiden tot commerciële plantenrassen. Geef de voor- en nadelen van deze twee resistenties ten opzichte van elkaar voor wat betreft de volgende aspecten, bij commerciële toepassing:
21. Biologische veiligheid.
- Zou het CRISPR-Cas construct in het uiteindelijke ras zitten bij de aanpak van Xiang et al. en bij Chandrasekaran et al.?
- Zouden dergelijke rassen ook via klassieke veredeling of klassieke mutagenese tot stand kunnen komen? Zo ja, Hoe? Zo nee, waarom niet?
- Zijn er mogelijke veiligheidsrisico’s voor gezondheid van de mens bij consumptie van de twee soorten resistente planten in vergelijking tot klassiek veredelde planten? Licht toe. Denk daarbij ook aan specificiteit van het CRISPR/Cas construct.
- Als gewassen geteeld worden, kunnen zaden of pollen van die gewassen in natuurlijke vegetaties terecht komen en wilde verwanten bestuiven. Bij welke van de twee virus-resistente planten kan er soortsvreemd DNA ontsnappen naar een vegetatie? Zou dat een fitness-effect kunnen hebben op die wilde verwanten, en daarmee verstorend kunnen werken in de vegetatie? Vergelijk dit met risico’s van ‘ontsnappen’ van DNA via pollen bij klassieke veredeling, waarbij gekruist wordt met planten uit de natuurlijke vegetatie. Licht je antwoorden ook toe!
22. GMO-regelgeving. Welke van de twee toepassingen zouden tot rassen leiden die onder de GMO-regelgeving vallen in de EU en welke in de VS? Licht toe. Zie bijvoorbeeld https://www.nature.com/articles/d41586-018-05814-6 en https://newatlas.com/usda-will-not-regulate-crispr-gene-edited-plants/54061/
23. Welke resistentie zal duurzamer zijn? Wat is nodig voor het virus de resistentie te doorbreken? Licht toe.
24. Verwacht je negatieve fitness-effecten voor de plant bij één of beide soorten resistenties? Licht toe.