Gewas: Tomaat
Wetenschappelijke naam: Pepino mosaic virus (PepMV)
Groep: Virussen
 |  |
| Vruchtkronen met symptomen van Pepino mozaïekvirus | Bladsymptomen van Pepino mozaïekvirus (necrose) |
 |  |
| Kleine gele vlekjes op blad (Pepino mozaïekvirus) | Blad met symptomen van Pepino mozaïekvirus |
Klik op de afbeelding voor een vergroting.
© Copyright PPO, NVWA (PD), DLV, KAD, Landbrugsinfo
De symptomen van dit virus in tomaten kunnen verschillend zijn en zijn afhankelijk van de cultivar, leeftijd van de plant en leeftijd van de plant op moment van infectie en de omstandigheden waaronder de planten staan.
De eerste symptomen in een jong gewas kunnen zijn brandnetelachtig blad en wat bobbeling. Over het algemeen hebben deze planten ook een bleke of grauwe kleur. Op oudere bladeren kunnen duidelijk gele vlekjes voorkomen. Ook kan er tussen nervige chlorose optreden. Meestal verschijnt er een mozaïek op het blad of er ontstaan grotere chlorotise vlekken. Soms lijken de symptomen op die van een ander virus en wel aardappelvirus X. In geval van bladsymptomen kan de groei wat achter blijven maar over het algemeen herstelt de plant zich binnen een paar weken. Wel is bekend dat met minder licht de bladsymptomen weer terug kunnen komen.
Naast bovenstaande symptomen is inmiddels ook bekend dat bepaalde isolaten van het virus necrose op zowel blad als stengel kunnen veroorzaken.
In een latere fase van de teelt kunnen ook vruchtsymptomen voorkomen in de vorm van wankleurigheid met oranje en rode vlekken. Overigens is dit niet specifiek voor dit virus want virussen als komkommermozaïekvirus en aardappelvirus X kunnen vergelijkbare symptomen laten zien.
Pepino mozaïekvirus is een mechanisch overdraagbaar virus. De overdracht van dit virus vindt met name plaats bij gewashandelingen als dieven, draaien en oogsten. Maar ook via besmet materiaal zoals mesjes, scharen, kleding, sieraden en fust is verspreiding mogelijk. Het virus kan overblijven in gewasresten zoals bladeren, wortels en vruchten. Door slecht geschoond (dit wil zeggen met het vruchtvlees nog rond de zaden) en niet ontsmet zaad kan het virus optreden.
Een verspreiding via het drainwater is ook mogelijk Dit gebeurt doordat kleine stukjes van geïnfecteerd wortel- of gewasweefsel gemakkelijk via het water worden verspreid.
Een aantasting van Pepino mozaïekvirus in tomaten dient voorkomen te worden. Probleem bij dit virus is dat als het eenmaal op het bedrijf is het heel moeilijk blijkt om een verdere verspreiding tegen te gaan. Met zeer stringente aangehouden hygiëne maatregelen moet het virus worden voorkomen of als het wel aanwezig bij de teeltwisseling worden uitgeroeid. Deze maatregelen zijn beschreven in een speciaal Hygiëneprotocol Tomaat.
Wanneer het Pepino mozaïekvirus op het bedrijf is waargenomen en het drainagewater wordt gerecirculeerd voor hergebruik, dient dat water ontsmet te worden. Een effectieve methode is ontsmetting met behulp van Uv-straling Een dosering van 150 mJ/cm2. is voldoende om het Pepino mozaïekvirus te doden.