Gewas: Gerbera
Wetenschappelijke naam:
Groep: Overige aantasters
 |  |
| Fruitvliegjes in het hart van een gerberaplant op 'hieltjes'. | Poppen van fruitvliegjes in het hart van een gerberaplant. |
 | |
| Schuimende gistwond in veroorzaakt door Geotrichum op 'hieltjes'. |
Klik op de afbeelding voor een vergroting.
© Copyright PPO, NVWA (PD), DLV, KAD, Landbrugsinfo
Suikerrot vormt al meer dan tien jaar een serieuze bedreiging in de teelt van snijgerbera. Naar mate het areaal gerbera's dat belicht wordt groter wordt nemen ook de problemen toe.
Suikerrot manifesteert zich als een witte schuimachtige aantasting in het hart van de plant. De aangetaste planten verspreiden een karakteristieke zoetzure geur.
Suikerrot wordt veroorzaakt door een complex aan factoren. Het is nog niet helemaal duidelijk waardoor de aantasting precies ontstaat. Factoren die een rol spelen zijn: een vatbare cultivar, fruitvliegen (Drosophila spp), de gist Geotrichum candidum en het aanwezig zijn van wonden waaruit plantensap sijpelt.
De wonden ontstaan tijdens het oogsten van de bloemen. Stukjes van de bloemsteel blijven achter in het hart van planten als niet goed wordt geoogst. Dit worden `hieltjes' genoemd. Het is de invalspoort voor het ontstaan van suikerrot.
Klimaat en bemesting hebben ook een invloed, maar tot nu toe is het niet gelukt dit te kwantificeren.
Economische schade ontstaat door vermindering van de groei en uiteindelijk afsterven van de planten. Gevoelige cultivars zijn uit het sortiment verdwenen of verdwijnen snel na introductie door deze complexe ziekte.
Fruitvliegen leven, afhankelijk van de soort, van suikers, gisten, en rottend organisch materiaal. Op de "hieltjes" bij gerbera komen ze alle drie voor. Volwassen vliegen zijn in staat gericht te zoeken naar dit soort materialen en daar eieren af te zetten. Ze dragen gisten o.a. Geotrichum bij zich en verspreiden deze tijdens plantbezoek. Gisten transformeren suikers door vergisting tot geschikt voedsel voor de larven. Uitgekomen larven houden door hun schrapende monddelen de wonden open waardoor de stroom plantensap (bloedingssap) met suikers niet stopt. Op deze manier blijft ook de gist Geotrichum goed groeien.
Fruitvliegen komen overal voor. In dit specifieke geval leven zij in en van de schuimende gistwond in het hart van de plant. De belangrijkste soorten die op gerbera voorkomen zijn Drosophila melanogaster en Drospohila immigrans.
Fruitvliegen hebben een erg snelle levenscyclus. Bij 25 ºC duurt het van ei tot volwassen vlieg slecht 9-13 dagen afhankelijk van de soort (melanogater 9 dagen, immigrans 13 dagen).
De gist Geotrichum candidum is niet schadelijk (niet pathogeen) voor de planten.
Maatregelen moeten gericht zijn op de verschillende onderdelen van het complex van factoren dat een rol speelt bij het ontstaan van suikerrot.
- Heel schoon werken. De gerberabloemen netjes oogsten zodat geen "hieltjes" achterblijven in de planten. Het probleem van de suikerrot vermindert wanneer geen stukjes stengel blijven staan. Het is overigens geen garantie dat suikerrot wegblijft.
- Vallen met een lokstof kunnen worden gebruikt bij het monitoren van fruitvliegen in de kas.
- De bestrijding van de fruitvliegen kan op chemische of biologische wijze. De snelle levenscyclus van de fruitvlieg is hierbij een probleem.
- De gist is vanwege het wegvallen van werkzame stoffen niet chemische te bestrijden.
- De invloed van het kasklimaat is nog niet bekend.