6.1. Ketenorganisatie
- Former user (Deleted)
- Udo Teunis
- Former user (Deleted)
Het uitgangspunt van samenwerking in de biologische voedselketen drukt zich ook uit in de organisatie van de biologische sector: de organisaties van de primaire producenten (landbouw), transport, opslag, verwerking en groothandel en de detailhandel (retail) werken samen in de koepelorganisatie Bionext. Deze drie geledingen zijn georganiseerd in drie verenigingen. Bionext faciliteert als koepel de onderliggende verenigingen, organiseert de samenwerking in de keten, bevordert de ontwikkeling van de biologische sector met gezamenlijke campagnes maar bij voorbeeld ook met kennisopbouw, en behartigt de gezamenlijke belangen. Bionext is sinds 2020 een coöperatieve vereniging, met de drie verenigingen als leden. Daardoor kan zij deze ook bestuurlijk vertegenwoordigen.
De drie geledingen in de biologische keten en hun verenigingen binnen de koepel Bionext zijn:
Biohuis: de biologische primaire producenten (land- en tuinbouwbedrijven) zijn georganiseerd in Biohuis. Ong. 1050 bedrijven zijn lid, van de 2076 (31/12 2019), dus een organisatiegraad van ong. 51%. Deze bedrijven vertegenwoordigen zo’n 80% van het areaal biologisch. Dat betekent dat vooral de grotere bedrijven lid zijn, en de kleinere bedrijven vaker niet. Binnen Biohuis vertegenwoordigen 13 subverenigingen de verschillende bedrijfstakken (stand 2023). Biohuis is verbonden met LTO-Noord, LTO-zuid en LLTB: leden van LTO die biologisch werken zijn automatisch ook lid van Biohuis, en Biohuis vertegenwoordigt de biologische boeren binnen LTO. Er zijn bestuurlijke dwarsverbanden met beide LTO’s.
BioNederland voor de biologische verwerkende bedrijven en (groot)handelsbedrijven: van BioNederland zijn ongeveer 100 bedrijven lid, die gezamenlijk zo’n 80% van de omzet in de biologische verwerking en groothandel vertegenwoordigen (cijfers 2020).
BioWinkelvereniging voor de retail: De Biowinkelvereniging (BWV) is de vereniging voor gezamenlijke belangenbehartiging van biologische speciaalzaken: slagers, bakkers, speciaalzaken, fruittuinen, voedsel-coöperaties, natuurvoedingszaken, webwinkels, boerderijwinkels en franchisenemers (b.v. ekoplaza-winkels) kunnen aansluiten. De voorwaarde voor deelname is dat ten minste 90% van de voeding in het aanbod biologisch is (supermarkten met een klein aanbod biologisch zijn dus geen lid). Van de BioWinkelvereniging zijn 215 winkels lid, van de ong. 315, dus een organisatiegraad van ong. 68 % (cijfers 2023). De vertegenwoordiging van de kleinere zelfstandige biologische speciaalzaken is wat lager. Omdat de grote franchiseketens wel lid zijn is het aandeel van de leden in de gezamenlijke omzet waarschijnlijk wel hoger dan 68%.
Voor zes productgroepen functioneren ketengroepen waarbinnen afspraken tussen de ketenpartners kunnen worden gemaakt. Hetzelfde gebeurt op een branche-doorsnijdend thema in één themagroep: Uitgangsmateriaal en veredeling.
verdieping ketenorganisatie
Voor de organisatie van de keten zie https://bionext.nl/over-bionext/organisatie/ . Dit organogram laat dat goed zien:
De drie brancheverenigingen: