3.4 Bodemecosysteem

In de bodem leeft een wondere wereld van organismen. De bodem is extreem biodivers! Er leven in één handvol grond makkelijk honderdduizenden soorten organismen. Sommige zijn makkelijk zichtbaar met het blote oog, voor andere zijn gespecialiseerde methodes nodig om ze zichtbaar te maken of om te weten hoeveel er eigenlijk leven. In de bovenste 25 cm van een bodem wordt geschat dat er zich ongeveer 3000 kg aan bodemorganismen per hectare is. Deze organismen beïnvloeden elkaar, en er ontstaat zo een web van organismen die elkaar beïnvloeden. Dit web wordt het bodemvoedselweg genoemd.

INVOEGEN FOTO MET VERSCHILLENDE BODEMORGANISMEN EN HUN GROOTTE

Een belangrijk proces is bijvoorbeeld de vertering van dood plantenmateriaal. Dode blaadjes, wortels of gewasresten worden bijvoorbeeld eerst door bodeminsecten in kleinere stukken geknipt, waarna het beschikbaar is voor regenwormen die het de bodem intrekken, opeten en in kleinere stukken uitscheiden. Deze zijn dan weer makkelijker voor schimmels en bacteriën beschikbaar die het verwerken tot kleine moleculen die beschikbaar zijn voor planten als voedingsstof.

Hoe de bodem gebruikt wordt (landgebruik) en het bodemtype hebben grote invloed op welke bodemorganismen er in de bodem voorkomen. De bodem wordt soms ook wel beschreven als het huis waar de bodemorganismen in leven. Een goed verzorgd huis is gunstig voor het bodemleven. Het huis goed onderhouden kan ervoor zorgen dat er meer bodemorganismen gaan leven. Anderzijds is niet elk huis geschikt voor alle bodemorganismen. Goed voor de bodem zorgen zorgt er dan toch niet voor dat bepaalde organismen meer of überhaupt in de bodem gaan leven. In een zandgrond leven meestal minder regenwormen dan in een kleigrond, omdat zandgronden minder organisch stof bevatten en door de korrelstuctuur droger zijn dan kleigrond. Zelfs in een goed beheerde zandgrond, waar extra maatregelen worden getroffen om regenwormen te stimuleren, zal het aantal regenwormen in veel gevallen lager blijven dan in een (misschien minder goed beheerde) kleigrond.