Zwartsnot

Enige tijd na de bloei worden de bladtoppen slap en ze vergelen; spoedig daarna verwelkt de hele plant. De aantasting treedt vaak pleksgewijs op. Het ondergrondse deel van de loofbladeren is zacht, slijmerig en grijszwart.

De bolbasis en de bladscheden (de pijp) zijn bedekt met een laag zandkorrels die door schimmeldraden bijeen worden gehouden. De bolrokken verrotten vanuit de top en/of de bolbodem en zijn grijs (foto 3). De bollen stinken niet zo als bij `witsnot'.

De schimmel vormt fijne, witte schimmeldraden in de grond en vooral tussen de bolrokken. Er ontstaan grote (5-30 mm), onregelmatig gevormde sclerotiën, eerst alleen op de buitenkant van de bol maar later ook tussen de rokken grote (5-30 mm). Deze sclerotiën zijn aanvankelijk wit, later lichtgrijs, en tenslotte dofzwart maar blijven inwendig wit (foto 4), in tegenstelling tot de sclerotiën van kwadegrond.

Zwaar aangetaste bollen zijn bij de oogst geheel rot en overdekt met een laag zand; zij verdrogen tijdens de bewaring. Bij ten dele aangetaste bollen stopt het ziekteproces tijdens de bewaring; de bol gaat dan niet te gronde.

De schimmel kan zich bij afwezigheid van waardplanten in de grond handhaven in de vorm van sclerotiën. Deze blijven in de bovengrond minstens enkele jaren kiemkrachtig, maar in met water verzadigde grond sterven ze binnen enkele maanden tot een jaar. De sclerotiën vormen onder bepaalde omstandigheden paddestoeltjes met een komvormig hoedje, waarop sporen worden gevormd. Deze hebben een diameter van 3-5 mm, zijn lichtbruin en staan op lange steeltjes.

Zwartsnot is één van de oudst bekende bloembollenziekten, die nog regelmatig veel schade veroorzaakt. De verspreiding vindt plaats door middel van aangetaste bollen of besmette grond. Over de rol van de in de paddestoeltjes gevormde sporen bij de verspreiding van de schimmel is niets bekend.

De schimmel tast ook tal van andere bolgewassen aan, zoals anemoon, narcis, tulp, Chionodoxa, Fritillaria, Hyacinthoides, Muscari, Ornithogalum, Puschkinia, Scilla en Triteleia.

• Zo spoedig mogelijk na constateren van de aantasting zieke planten met hun directe omstanders en omringende grond verwijderen en de rand behandelen met een fungicide volgens geldende adviezen.

• Aangetaste bollen zorgvuldig uit het plantgoed verwijderen en het plantgoed ontsmetten volgens geldende adviezen.

• Besmette grond 6-8 weken inunderen.

• Vruchtwisseling van 1 op 4 aanhouden.