Bewaarrot - peen

Rot in peen wordt veroorzaakt door meerdere schimmels. Deze schimmels komen veelvuldig in de teeltgebieden voor.

Op het veld komen de reeds genoemde Violet wortel rot, Alternaria radicina en Sclerotinia sclerotiorum voor, die ook tijdens de bewaring rot veroorzaken. Tijdens de bewaring komen daar nog bij Botrytis, Rhizoctonia carotae, enkele Fusarium soorten en sporadisch Mycocentrospora acerina Deze schimmelziekten worden meestal gevolgd door de bacterie Erwinia carotovora, die er een smeuïg en minder welriekend product van maakt. Alternaria radicina is de belangrijkste veroorzaker van bewaarrot.

Bewaarrot (Alternaria radicina)

Alternaria veroorzaakt het zogenaamde bewaarrot. Dit zijn zwarte plekken op de wortel, die na enkele maanden bewaring ontstaan. De ziekte komt vooral voor op winterpeen van lichte grondsoorten. Peen van zavel en lichte klei heeft kennelijk sterker weefsel en is weinig gevoelig voor deze ziekte.

Grauwe schimmel (Botrytis cinerea)

Het door deze schimmel aangetaste weefsel wordt waterig. De wortel wordt zacht en buigzaam en verkleurt lichtbruin. Deze aantastingen komen verspreid over de wortels voor, die bedekt zijn met een witgrijs mycelium, dat later grijsgroen wordt door de ontwikkeling van veel sporen. Onder vochtige omstandigheden en langdurige bewaring worden sclerotiën gevormd.

Fusarium rot (Fusarium spp.)

Verschillende Fusarium spp. veroorzaken een zacht, soms bruin gekleurd bederf. Meestal tast deze schimmel de wortel aan op verwonde weefselplekken. Er ontwikkelt zich een wit, pluizig mycelium. In de bewaring zal men pas na enige maanden door Fusarium aangetaste exemplaren aantreffen.

Zachtrot (Sclerotinia sclerotiorum)

De door deze schimmel aangetaste wortelen worden waterig, papperig zacht. Een wit wollig schimmelpluis zit op de wortelen en meestal komen dergelijke aantasting en als een nestrot bij elkaar. In een later stadium kan men zwarte sclerotiën (compact, hard mycelium om ongunstige klimaatomstandigheden te doorstaan) vinden.

Een enkele keer wordt wel een aantasting van Pseudocercosporidium carotae, vroeger acrothecium carotae genoemd, op bewaarde peen waargenomen. Er ontstaan ronde bruinzwarte vlekken, die alleen op het oppervlak van de peen zitten en verder geen zachtrot veroorzaken.

Ook komt soms in bewaarde peen aantasting van de schimmelsoorten van Rhizopus spp. voor waardoor zacht rot ontstaat. De aangetaste delen zijn bruin gekleurd en zien er waterig uit. In het beginstadium lijkt het veel op een bacterieaantasting, maar de aanwezigheid van schimmeldraden wijst op een ander soort aantasting.

De schimmel Alternaria kan jarenlang in de grond aanwezig blijven. De schimmel gaat met het zaad over en kan er dan de oorzaak van zijn dat de kiemplanten op de grens van grond en lucht zwart worden en doorrotten.

De plantaantasting is te bestrijden door het zaad te ontsmetten. Zaaizaadontsmetting maakt het zaad vrij van Alternaria en geeft ongeveer een maand bescherming aan de jonge (kiem)plant. Gangbare gewasbeschermingsmaatregelen zijn te vinden in de Gewasbeschermingsgids of op https://www.ctgb.nl/.