1.2 Natuurlijke selectie

Het klinkt eigenlijk alsof het fokken van dieren volledig gecontroleerd wordt door mensen. Als je het fokkerij systeem voor gedomesticeerde dieren vergelijkt met natuurlijke populaties is dit inderdaad het geval. Wij als mensen beslissen welke dieren nakomelingen mogen krijgen en welke niet: selectief fokken oftewel kunstmatige selectie. Maar in natuurlijke populaties telt er ook een ander belangrijk mechanisme mee, namelijk natuurlijke selectie. Bij natuurlijke selectie bepalen niet wij als mensen welke dieren overleven en nakomelingen krijgen, maar doet de leefomgeving van de dieren dit. Dit betekent dat de leefomgeving bepaalt welke dieren zich succesvol voortplanten. In natuurlijke populaties die te maken hebben met natuurlijke selectie is de verandering in populatie gemiddeldes tussen generaties ook veroorzaakt door een selectie richting maar die wordt bepaald door de vruchtbaarheid en de gezondheid van de dieren. Dieren kunnen zich meer of minder aanpassen aan hun omgeving en dieren die dit het beste doen zijn ook succesvol in het overleven en voortplanten. Met andere woorden: in natuurlijke selectie wordt de selectie richting bepaald door de mogelijkheid van aanpassing van het dier aan de omgeving.

Hoewel het fokken van dieren is gedefinieerd als een selectie door mensen zal je zien dat natuurlijke selectie daar ook een rol speelt. In sommige gevallen kan natuurlijke selectie een andere richting op werken dan selectief fokken. In die gevallen zullen dan ook, zonder het ingrijpen van mensen, dieren met wenselijke kenmerken minder succesvol zijn in het overleven en/of voortplanten. Selectief fokken kan botsen met natuurlijke selectie. Gedomesticeerde dieren zijn ‘gecreëerd’ door mensen en om dit te behouden zullen we vaker moeten leren omgaan met het feit dat eenzijdige selectie niet altijd straffeloos uitgevoerd kan worden.

Sommige hondenrassen en vleeskoeien zijn zo sterk geselecteerd op groei dat ze enorme hoofden en/of schouders hebben gekregen. Dit geeft dan ook vaak problemen tijdens de geboorte, waarbij zonder het ingrijpen van mensen, door bijvoorbeeld een keizersnede, moeder en nakomeling(en) dood kunnen gaan. Met andere woorden: het is belangrijk om de ongewenste gevolgen van selectief fokken goed in de gaten te houden.