In onderstaand overzicht zijn bekende voordelen en aandachtspunten opgenomen. De tabel geeft een algemeen overzicht. In de praktijk heeft landschapsinbedding en aansluiting op andere akkerranden en andere landschapselementen invloed op de effecten. Ook zijn het teeltsysteem, beheerwijze en beheerduur van de akkerrand van grote invloed.
| Voordeel | Aandachtspunt |
Bedrijfsvoering | - Inpasbaar in al bestaand teeltsysteem, doordat er een relatief klein oppervlak nodig is
- Aanleg van een akkerrand kan soms samen met een agrarisch collectief
| - Het beheer van een akkerrand vraagt specifieke kennis over maaien, behoud kruiden, onkruid bestrijden, niet meenemen in bemesten of spuiten
|
Bedrijfsresultaat | - Minder gewasbeschermingsmiddelen nodig en minder gewasschade door plagen
- Meer bestuivende insecten en daardoor hogere zaadproductie
- Voor de verschillende randen zijn vergoedingen beschikbaar (deze verschillen wel per regio en per regeling)
- Een smalle akkerrand of ecologisch beheerde slootkant of sloot neemt geen productieve ruimte in
| - Vermindering gewasbeschermingsmiddelen is afhankelijk van gehele bedrijfsvoering en netwerk van akkerranden
- Bij grotere akkerranden minder oppervlak voor teelt gewas
- Kosten voor aanleg en beheer akkerrand
- Niet in elk gebied zijn er vergoedingen voor akkerranden beschikbaar
|
Biodiversiteit | - Toename bodemleven, wilde planten, vogels, insecten, zoogdieren, amfibieën en reptielen (incl. kwetsbare soorten en doelsoorten)
| - Hoe langer en breder de rand hoe groter de meerwaarde
- Eenjarige en meerjarige randen hebben verschillende bijdragen aan biodiversiteit. Het grootste effect wordt bereikt door samenhang van beheer in een gebied (hier geven de agrarische collectieven uitvoering aan).
|
Bodemkwaliteit | - Minder intensief grondgebruik is goed voor bodemstructuur en organische stof
| - Effect op bodemkwaliteit alleen onder rand zelf
|
Ziekten en plagen | - Stimulering van natuurlijke plaagbestrijding in het hoofdgewas
- Meerjarige randen bieden een schuil- en overwinteringsplek voor natuurlijke vijanden van plagen
- Met randen tussen percelen en eventueel ook in percelen kan monocultuur doorbroken worden zodat ziekten minder snel verspreiden
| - Plagen zoals luizen, slakken en muizen hebben ook voedsel en schuilvoorzieningen in de randen
- Eenjarige akkerranden zorgen minder voor een overwinteringsplaats voor natuurlijke vijanden
- Het positieve effect van een akkerrand heeft beperkte uitstraling op het perceel
|
Onkruid | - Goed beheer van een akkerrand kan onkruid onderdrukken
| - Risico op verspreiding van zaden vanuit de rand naar het perceel zelf
|
Overige | - Landschapskwaliteit en -diversiteit verbetert. Er is grote maatschappelijke waardering voor bloeiende akkerranden
- Stimuleert de samenwerking tussen agrariërs
- Minder af- en uitspoeling van nutriënten en gewasbeschermingsmiddelen naar oppervlaktewater
| - De meeste effecten zijn sterker wanneer de omgeving ook randen heeft en op de lange termijn afhankelijk van de nabijheid van natuurgebieden
|