Gewas: Diverse gewassen: lelie, hyacint, iris, krokus en tulp
Wetenschappelijke naam: Pratylenchus penetrans
Groep: Aaltjes
 |  |
| Wortellesieaaltjes in lelie | Microscopische opname van prikkend wortellesiaaltje |
Klik op de afbeelding voor een vergroting.
© Copyright PPO, NVWA (PD), DLV, KAD, Landbrugsinfo
Te velde blijven planten achter in groei of ze sterven te vroeg af. De wortels van deze planten zijn rot en vertonen kleine, smalle, langwerpige donkere streepjes of ovale vlekjes op de nog vlezige wortel.
Zowel stengelwortels als bolwortels worden aangetast, waardoor de bollen minder groeien. Aangetaste bolwortels breken bij het rooien gemakkelijk af; dit leidt tot een mindere kwaliteit van de geoogste bollen.
Wortellesieaaltjes dringen diep in de wortel door, zijn mobiel en bewegen zich in en buiten de wortels. De aaltjes die de hele levenscyclus in de wortels kunnen doorbrengen, kunnen de wortel verlaten en opnieuw dezelfde of een andere wortel binnendringen. De vrouwtjes leggen tientallen eieren in de wortels. Met een levencyclus van 30 tot 50 dagen zijn er meer generaties per jaar. Door de beschadigingen die de aaltjes veroorzaken kunnen grondschimmels, zoals Cylindrocarpon, de wortel binnendringen en verrotting van de wortel veroorzaken.
Deze ziekte komt vooral voor bij de bollenteelt op zand- en lichte zavelgronden. Bij de snijbloementeelt speelt een aantasting meestal geen rol. Beschadiging van het wortelstelsel door de aaltjes tijdens de voorafgaande bollenteelt is wel van invloed op de bloemproductie.
Grond en plantgoed kunnen een bron van besmetting zijn. Schade door wortellesieaaltjes is sterk afhankelijk van het grondtype waarop de lelies worden geplant. Zo treedt bij intensief beteelde duinzandgronden al schade op bij enkele alen, terwijl op verse dekzandgronden in het oosten van het land een veelvoud van dit aantal geen schade aan de plant veroorzaakt.
Ook andere bol- en knolgewassen kunnen door het wortellesieaaltje worden aangetast zoals hyacint, iris, krokus en tulp.
- het plantgoed een warmwaterbehandeling geven volgens de geldende adviezen. Indien het type lelie geen hogere temperatuur verdraagt een behandeling bij lagere temperatuur uitvoeren en vervolgens het plantgoed invriezen;
- het plantgoed laten bemonsteren op aanwezigheid van wortellesieaaltjes; zonodig het plantgoed een regelbehandeling geven met een nematicide volgens geldende adviezen;
- de grond laten onderzoeken op de aanwezigheid van wortellesieaaltjes en zonodig 8 weken inunderen, ontsmetten of een Tagetes-teelt toepassen; geen Tagetes telen wanneer trichodorusaaltjes aanwezig zijn die tabaksratelvirus kunnen verspreiden.