Bont - Komkommerbontvirus

Het kommerbontvirus behoort tot de Tobamo virussen en is zeer besmettelijk. De eerste ziekteverschijnselen van komkommerbontvirus zijn zichtbaar op de jonge bladeren.

Vlak bij de groeipunten kunnen deze jonge bladeren licht- en donkergroen gevlekt zijn en naast vlakke, lichtgroene gedeelten kunnen ook donkergroene bobbels voorkomen. Bij uitgroei van het blad ontstaat een vlekkerig patroon. Het blad kan licht gekleurd zijn met donkere vlekken of donker gekleurd met lichte vlekken.

Zodra het blad uitgroeit verdwijnen de symptomen meestal. Het virus is dan niet uit de plant verdwenen. Wanneer een plant eenmaal met virus is geïnfecteerd blijft het altijd in de plant aanwezig.

In de zomer kan de aantasting twee tot drie weken na besmetting zichtbaar zijn, in de winter na een maand.

Op de vruchten zijn niet of nauwelijks symptomen te zien. Dit komt omdat de vruchten in een jong stadium worden geoogst. Zouden de vruchten wel blijven hangen, dan kunnen mozaïekbeelden ontstaan.

De verschijnselen van komkommerbontvirus kunnen verder zeer divers zijn en zijn onder andere afhankelijk van de leeftijd van de plant, tijdstip van infectie en omstandigheden waarbij de plant staat.

Het virus kan met besmet zaad, via water, maar ook mechanisch en dus door gewashandelingen gemakkelijk verspreid worden.  Via sap van zieke planten kan bij alle gewashandelingen zoals indraaien, snoeien en oogsten het virus worden overgedragen op gezonde planten. Verspreiding van het virus is ook mogelijk via besmet materiaal zoals mesjes, scharen, kleding en fust. Het virus kan overblijven in gewasresten zoals bladeren, wortels en vruchten. Maar het virus kan ook overleven op oppervlakten van verschillend materiaal zoals op glas, aluminium, beton, hout en kunststof. Het virus kan ook via drainwater worden verspreid. Tijdens de periode dat planten wel zijn geïnfecteerd maar (nog) geen symptomen laten zien (incubatieperiode) kan de ziekte zich verspreiden.

Insecten spelen geen rol bij de verspreiding van komkommerbontvirus.

In de verschillende fasen van de teelt kunnen diverse hygiëne-maatregelen worden genomen en hieronder staan een aantal belangrijke vermeld.

Tijdens de teelt

• Ontsmet het drainwater (UV of verhitting).
• Zieke planten ter plekke in een plastic zak en van bedrijf verwijderen.

Tijdens gewaswerkzaamheden

• Mesje en handen dopen in magere melk (minimaal 3,5% eiwit). Melkeiwitten kapselen virusdeeltjes van het komkommerbontvirus in.
• Kies steeds dezelfde werkrichting (let op linkshandige werknemers).
• Markeer de paden met aangetaste planten.
• Voer bedrijfshygiëne strikt door.

Teeltwisseling

• Verwijder alle plantaardige resten.
• Maak het erf goed schoon onmiddellijke nadat de container is weggehaald
• Plastic, substraat en CO2 -darmen zorgvuldig verwijderen. In geval van een aantasting met komkommerbontvirus substraat niet hergebruiken.
• Schoonmaken teeltruimte
• Spuit de binnenkant van de kas uit met een krachtige straal water. Gebruik nooit oppervlaktewater.
• Leidingen na de teelt volzetten met een oplossing van 7 liter salpeterzuur 38% per 100 liter water (pH 1) gedurende 24 uur.

Opkweek

• Gebruik ontsmet zaad.

• Zoek binnen Groen Kennisnet naar meer informatie over Komkommerbontvirus
• Publicaties komkommerbontvirus
• Aanvullende informatie over mogelijke bestrijding