Voor licht worden veel termen, eenheden en afkortingen gebruikt. Onder andere: Joule, Watt lumen, lux, PAR, PPF, PPFD en PPE. Op deze pagina wordt een kort overzicht gegeven.
Mensen en planten nemen licht op verschillende manieren waar. Er zijn lichteenheden toegespitst op hoe een mens het licht waarneemt en eenheden voor de gevoeligheid van planten voor licht. In de glastuinbouw sector zijn beide relevant.
Mensen
Mensen kunnen licht met golflengtes tussen 380 en 780 nanometer waarnemen. Afhankelijk van de golflengte zien wij een bepaalde kleur.
Mensen maken gebruik van twee types zicht.
Orah tooltip | ||||
---|---|---|---|---|
|
De gevoeligheid van het menselijk oog bij fotopisch zicht.
Planten
Binnen het PAR licht (400-700 nm) verschilt de efficiëntie waarmee licht gebruikt wordt in de fotosynthese. Het verloop van de relatieve gevoeligheid van de fotosynthese van planten voor licht van verschillende golflengtes is onderzocht door onder andere een onderzoeker genaamd McCree, en wordt dan ook de McCree curve genoemd. Hieruit blijkt dat rood licht het meest efficiënt wordt gebruikt in de fotosynthese, gevolgd door groen en blauw.
De gevoeligheid van de fotosynthese van planten voor licht van verschillende golflengte: de McCree curve
Overzicht termen en eenheden
Licht ofwel straling heeft twee belangrijke componenten:
De energie component; de energie-inhoud van de fotonen van straling met alle golfengtes die de kas bereikt. Dit heeft invloed op de energiebalans and de kas.
De lichtkwantiteit component; de hoeveelheid fotonen in de fotosynthetisch actieve straling (PAR). Dit heeft invloed op de fotosynthesesnelheid die kan plaatsvinden.
Beide componenten worden op verschillende manieren gemeten en er worden verschillende eenheden voor gebruikt. Daarnaast zijn er eenheden toegespitst op het waarnemen van licht door planten en toegespitst op het waarnemen door mensen. De onderstaande tabel bevat een aantal veelgebruikte termen en eenheden.
Licht: termen en eenheden
Naam | Symbool | Eenheid van | Opmerking |
---|---|---|---|
J | Energie | Beïnvloedt de energiebalans van kas en plant. | |
W (=J/s) | Vermogen | Energie in straling en elektriciteit. Geeft informatie over de energiebalans van kas en plant. Veel gebruikt in meteorologische data. | |
lm en lm/m2 | Lichtstroom | Maat voor de hoeveelheid zichtbare licht. Gewogen naar de gevoeligheid van het menselijk oog. Blauw en rood licht worden ondervertegenwoordigd in deze waardes. Zegt iets over hoe de lichtstroom door mensen wordt waargenomen. Lichthindervoorschriften voor het telen in kassen drukken verlichtingssterkte uit in lux. | |
(Photosynthetic Photon Flux, PPF) | µmol/s | Lichtstroom | Het aantal fotonen dat een lichtbron per seconde uitzend in het PAR gebied (400-700 nm). |
(Photosynthetic Photon Flux Density, PPFD) | µmol/m2/s | Lichtstroom | Aantal PAR fotonen dat op een oppervlakte valt per tijdseenheid. |
Dagelijkse licht integraal (Daily light integral, DLI) | mol/m2/dag | Lichtstroom | Totale hoeveelheid mol PAR licht dat op een m2 oppervlakte valt per dag. Te berekenen uit de PPFD. |
Lichtrendement | µmol/J | Efficiëntie lamp | De efficiëntie waarmee een lamp elektriciteit omzet in PAR licht. Wordt uitgedrukt in de output van de lamp (µmol/s) per input elektriciteit (Watt). |