Content Comparison

Verdieping

EKO-keurmerk

Het EKO-keurmerk is er voor biologische bedrijven die willen laten zien dat zij de lat nog hoger leggen dan wat biologische landbouw al vereist. Het is een privaat keurmerk, uitgegeven door de Stichting EKO-keurmerk. Transparantie over wat de ondernemer (extra) doet op gebied van duurzaamheid en maatschappelijk verantwoord ondernemen richting klanten en andere betrokkenen is het primaire doel. Voor de consument maakt het EKO-keurmerk duidelijk dat het product volgens de biologische richtlijnen is geproduceerd, aangevuld met een aantal extra eisen betreffende duurzame productie. Ambitie is dat het Eko-keurmerk daarmee het breedste, meest omvattende, duurzaamheidskeurmerk wordt. Een brede publiekscampagne moet ervoor zorgen dat consumenten het keurmerk herkennen als 'biologisch met een duidelijke plus'.

De normen voor certificering worden vastgesteld door het bestuur van de Stichting, op advies van de EKO-normencommissie. De normen worden ontwikkeld door groepen keurmerkhouders, voortkomend uit een bepaalde bedrijfstak. Normen worden geformuleerd aan de hand van 12 duurzaamheidsthema's. Per bedrijfstak worden bij ieder thema normen geformuleerd.

De duurzaamheidsthema's zijn:

In de tweede helft van 2023 wordt een nieuw label voor etikettering van producten uitgerold, EKO 3-sterren. Deze sterren staan voor de Nederlandse herkomst van (de grondstoffen van) het product, Drie sterren staat voor 80 - 100% Nederlandse herkomst, twee sterren voor 60 - 80% en één ster voor 30 - 60%. Producten waarvan de grondstoffen niet in Nederland kunnen worden geteeld (b.v. koffie) kunnen dit keurmerk niet dragen. https://eko-keurmerk.nl/nieuws/eko-3-sterren-keurmerk-even-voorstellen

Een voorbeeld van normen voor eko-certificering van een biologisch akkerbouwbedrijf: 

• De EKO- akkerbouwer gebruikt minimaal 30% rustgewassen te weten grasklaver, graan (excl. mais), luzerne, vlinderbloemigen en/of groenbemester als hoofdgewas. Zo kan de bodem tot rust komen.

• De EKO- akkerbouwer gebruikt minder dan 50% rooigewassen. Dit zijn gewassen incl. bol- en knolgewassen waarvan de wortel, dan wel de ondergrondse plantdelen worden geoogst voor productie/consumptie. Op deze manier wordt er niet teveel van de bodem gevraagd.

• alle bedrijfstakken: minstens 5% van het areaal voor natuurelementen op het bedrijf.

De normen voor de verschillende bedrijfstakken vind je bij de info voor keurmerkhouders .

Certificering kan worden aangevraagd bij de Stichting EKO-keurmerk. De certificering is strikt gereguleerd. Sinds 16 juli 2021 worden certificatie en controle uitgevoerd door KIWA of Control-Union. Omdat de certificatie nu is uitbesteed aan onafhankelijke professionele certificeerders biedt het Eko-keurmerk meer zekerheid. Gecertificeerde bedrijven worden bovendien jaarlijks gecontroleerd om vast te stellen dat zij nog aan de normen voldoen. Er zijn certificatie-criteria vastgesteld, evenals de normen voor certificatie per bedrijfstak. Het overzicht van reglementen en criteria vind je hier.

Demeter-keurmerk

Het Demeter keurmerk is het keurmerk van bedrijven die werken volgens de uitgangspunten van de biologisch-dynamische landbouw. Om als BD verkocht te mogen worden moeten de primaire productie en de verwerking onder het Demeter keurmerk plaatsvinden. Het is een privaatrechtelijk geregistreerd merk. Het merk is internationaal. Demeter International is de eigenaar van het merk; nationale Demeter certificeringsorganisaties voeren de certificatie en de controle van licentiehouders uit. Voor Nederland en Vlaanderen is dat de Stichting Demeter.

De voorwaarden voor certificatie zijn afgeleid van de principes van de BD - Landbouw (zie hoofdstuk 1) en de specifieke regels voor de BD-productie, plantaardig en dierlijk (zie de paragrafen 3.0 en 4.0). Alleen reeds als biologisch gecertificeerde bedrijven kunnen omschakelen (eigenlijk: doorschakelen) naar BD. De aanvraag voor een licentie wordt gedaan bij de Stichting Demeter, op basis van een omschakelplan. De Demeter Licentie Commissie beoordeelt dit plan. Daarvoor vindt een bedrijfsbezoek plaats. Indien goedgekeurd wordt een licentieovereenkomst aangegaan op basis van de omschakelpunten in dit plan. Daarmee gaat een omschakelperiode in van minimaal één jaar. Daarna vindt een certificatie-onderzoek plaats. Als ook dat een positief resultaat laat zien volgt certificatie als BD-bedrijf. Een gecertificeerd bedrijf moet aan alle voorwaarden blijven voldoen. Daarom vindt geregelde controle plaats, en is ontnemen van het certificaat mogelijk als niet meer aan de voorwaarden wordt voldaan.

Bijzonder is dat, anders dan bij de SKAL-certificering, eisen worden gesteld aan de kennis van de aanvrager. Hij moet kunnen aantonen op de hoogte te zijn van de achtergrond van de BD-landbouw, Dat kan op drie manieren: door een afgeronde opleiding aan het Warmonderhof (Aeres MBO Dronten), aantoonbare en relevante bedrijfservaring op een BD-bedrijf of volgen van de Demeter Doorschakelcursus. Er is ook aandacht voor de doorgaande kennisontwikkeling van de BD-boeren. Dat gaat onder meer met Collegiale Toetsing: in kleine groepen bezoeken boeren elkaars bedrijf onder begeleiding van een coach.

Zie voor alle voorwaarden voor Demeter-certificering brochure Demeter - voorwaarden v. 2019