Versies vergeleken

Sleutel

  • Deze regel is toegevoegd.
  • Deze regel is verwijderd.
  • Formattering is gewijzigd.

...

  • Kurzrasen: intensieve beweiding op één perceel gedurende het hele seizoen.

  • Omweiden: het weideperceel wordt ingedeeld in minimaal 10 blokken, omweiden na 0 (dagelijks) a 4 dagen. Een klassiek extensief systeem dat veel grond en een goed huiskavel vereist.

  • Nieuw Nederlands weiden: dit systeem (van Stichting Weidegang) is ontwikkeld om een optimale benutting van het gras mogelijk te maken, en daarmee een zo groot mogelijk aandeel gras in het rantsoen van de koeien. Het weideperceel wordt ingedeeld in drie blokken, en elk blok in vier a vijf percelen. De koeien gaan elke dag naar een volgend perceel (van 1 naar 2, van 2 naar 3 enz.), en na vier weken wordt gewisseld van blok.

  • Strip grazen: op het weideperceel gaan de koeien twee of meer keer per dag naar een nieuwe strook gras d.m.v. een verplaatsbare afzetting (voordraad en achterdraad);

...

In deze beweidingssystemen stuur je op de graslengte bij inscharen en uitscharen. Deze verschilt sterkt tussen de vier systemen:

  • Kurzrasen: een vorm van standweiden. Hier wordt de graslengte in het hele groeiseizoen tussen 3 - 5 cm. in/uit gehouden. In dit systeem is de eiwit-opname het hoogst, want de koeien eten alleen de eiwitrijke topjes van het aangroeiend gras. De totale productie van het gras is echter lager, en er blijft minder over voor een goede bodem.

  • omweiden: inscharen bij 17 cm, uitscharen bij 6 cm.. Dit vergt een goede planning van de percelen.

  • Nieuw Nederlands weiden (of dynamisch omweiden): inscharen bij 10-12 cm., uitscharen bij 9- 11 cm.. In de blokken waar niet wordt geweid (de blokken B en C op het plaatje) kan tussentijds gemaaid worden als het gras te hoog wordt.

  • stripgrazen: inscharen bij 18 - 20 cm., uitscharen bij 6 cm.. In de zogenaamde pure graze -systemen wordt met nog hoger gras gewerkt: inscharen bij 30 cm. en uitscharen bij 6 - 12 cm..

De grasgroei neemt af bij ongeveer 30 cm. en is maximaal vanaf een graslengte van 12 cm.. De systemen waar het gras niet korter wordt afgegraasd dan zo’n 12 cm. (Nieuw Nederlands Weiden, stripgrazen, pure graze) optimaliseren dus op een zo groot mogelijke grasproductie, en een zo groot mogelijk aandeel gras in het rantsoen. Kurzrasen en omweiden optimaliseren op het eiwitgehalte van het gras, maar hebben wel minder grasproductie en dus een groter aandeel bijvoeding in het rantsoen. Bij omweiden is de benutting ook lager omdat de koeien in de derde en vierde dag op hetzelfde perceel relatief veel gras laten staan.

Bedrijfsomstandigheden (verkaveling, arbeid), grondsoort en bedrijfsdoel bepalen de keuze. Overwegingen zijn onder meersamenvattend:

  • De grasbenutting (percentage door het dier opgenomen gras ten opzichte van de geproduceerde hoeveelheid gras, in DS) is hoger in systemen met meerdaags omweiden of dagelijkse rotatie;

  • de nodige bijvoeding op stal: hoe lager de grasbenutting en het aandeel gras in het rantsoen, hoe meer bijvoeding nodig is (en dus ook -de kosten van- de teelt of inkoop hiervan);

  • Omweiden, Nieuw Nederlands Weiden en strip grazen zijn (in oplopende volgorde) wel veel arbeidsintensiever;

  • Standweiden en Kurzrasen zijn beter voor het aandeel klaver (witte klaver concurreert beter in kort afgegraasd gras) (N.B. niet iedereen neemt dit waar, met name op blijvend grasland);

  • De verkaveling van het bedrijf bepaalt ook de mogelijkheden.

Optimaliseren van het beweidingssysteem voor het eigen bedrijf vergt behoorlijk wat studie, en evt. ook advies. Een handig hulpmiddel is de weidewig of feedwedge, een apparaat met rekensysteem dat op basis van de grashoogte de grasvoorraad en de grasbenutting in beeld brengt. Zie het filmpje in de Verdieping.

Indien weidevogelbeheer een bedrijfsdoel is kan dat leiden tot andere keuzes w.b. de beweiding, ook in verband met een andere bemestingsstrategie. Zie hiervoor verder par. 4.1.2.

...

Informatie

verdieping

Verdieping beweidingssystemen

Een goed overzicht van beweidingssystemen vind je in Meer rust in het weiden . Hier staat ook een duidelijk plaatje van de actuele beweidingssystemen.

Heel veel verdieping is te vinden in het dossier Beweiding op Groen Kennisnet op Groen Kennisnet. Je vindt daar:

  • een basiskennisbundel met heel veel detail-informatie over beweiding en beweidingssystemen. Wel overwegend 'gangbaar'; veel info geldt niet voor biologisch (veel b.v. over bemesting met- kunst - mest voor een maximale grasproductie, weinig over gras-klaver en gemengd en kruidenrijk grasland)

  • de powerpoint onder Nieuw Nederlands Weiden bevat wel meer info over biologisch graslandbeheer.

In deze brochure Eenvoudig goed weiden van de Stichting Weidegang wordt uitgelegd hoe je Nieuw Nederlands Weiden kunt inregelen voor verschillende bedrijfssituaties (o.m. verschillende kavelgroottes).

In dit filmpje wordt de werking van de weidewig uitgelegd: https://www.youtube.com/watch?v=yJw0UERC3Lc .

In dit filmpje https://youtu.be/ontIq1akuss legt Agnes de Boer uit Leens, als genomineerde voor ‘beste graslandboer’, uit hoe een bedrijfssysteem met alleen beweiding en met stripgrazing eruit ziet.

Verdieping blijvend en tijdelijk grasland

De regelgeving bevordert behoud van blijvend grasland. Ingaande 2023 is dit één van de voorwaarden voor het ontvangen van GLB-subsidie (hectarepremie): Oppervlakte blijvend grasland gelijk houden (GLMC 1). Zie de RVO-pagina Conditionaliteiten . Langjarig grasland is ook één van de subsidiabele eco-activiteiten in de eco-regeling binnen het GLB (bio-boeren ontvangen deze automatisch; zie verder in hfdst. 5).

Voor het scheuren van grasland gelden strikte regels. Deze vind je op op de RVO-pagina Grasland scheuren.

verdieping kruidenrijk grasland

In het Handboek grasklaver  vind je informatie over de teelt en voeding van grasklaver onder biologische omstandigheden. 

Het waarom van kruidenrijk grasland, de meerwaarde ervan, wordt uitgelegd in het rapport Kruidenrijk grasland: meerwaarde voor vee, bedrijf en weidevogels . In Van gepeperd naar gekruid grasland vindt je alles over de verschillende soorten functionele kruiden in grasland.

In het artikel Inzaaien van kruidenrijk grasland wordt dieper ingegaan op de verschillende typen kruidenrijk grasland en en op hoe je die inzaait en onderhoudt. Voor een praktische verdieping hiervan zie Invulling kruidenrijk grasland .

Ook deze handreiking Verbetering kwaliteit kruiden- en faunarijk grasland bevat veel praktische informatie over beheer, verbetering en gebruik van kruidenrijk grasland.

Filmpje over doorzaai van kruidenrijk grasland in bestaande grasmat: https://www.youtube.com/watch?v=RqoYJbWKt7k

Je kunt gebruik maken van subsidie voor het inzaaien van kruidenrijk grasland vanuit het crowdfundingsproject https://1001ha.nl/

Onderzoek over kruidenrijk grasland voor weidevogels op kleigrond: Mogelijkheden en uitdagingen voor kruidenrijke graslanden op kleigronden . 

...