...
Het biologisch beteeld areaal schommelde lange tijd tussen de ruim 50.000 en 55.000 ha. (inclusief areaal in omschakeling), maar groeit sinds 2015 aanmerkelijk. Ook het aantal bedrijven is gegroeid. Eind 2018 was het aantal landbouwbedrijven ten opzichte van 2017 weer met 4,1% gegroeid, in 2019 ten opzichte van 2018 met 4,1%. Wel lijkt de groei in 2018 af te vlakken: het aantal omschakelaars was eind 2016 245, eind 2017 180, eind 2018 161, eind 2019 124 en eind 2020 96. In 2021 was het aantal omschakelaars echter weer groot (145), een groei van 51% ten opzichte van 2020. Het areaal gecertificeerd groeide in 2019 (t.o.v. 2018) nog met 10,2%, maar het areaal in omschakeling daalde met 47,9%. Dat betekent dat de groei van het areaal vooral zat in uitbreiding van al bestaande bedrijven; een tendens die al vanaf 2017 zichtbaar is. Het areaal biologisch (inclusief in omschakeling) was in 2021 gestegen tot 4,6 van het totaal landbouwareaal, in totaal 83.356 ha.. Deze groei en dit groeipatroon zetten zich voort in 2022: een groei van het aantal bedrijven (incl. omschakelaars) met 1,8%, en van het areaal met 3,7%; het aantal omschakelaars is echter gedaald met 14,4%.. Het areaal biologisch (inclusief in omschakeling) was in 2022 gestegen tot 4,8 % van het totaal landbouwareaal, in totaal 86.425 ha..
Tot 2018 zat de groei vooral in de dierlijke bedrijfstakken, vanaf 2018 vooral in de plantaardige. De groei zat in 2016 en 2017 vooral bij de dierlijke sector (melkvee, varkenshouderij, leghennen), maar in 2017 ook in de akkerbouw en vollegrondsgroenten en de teelt van voedergewassen. In 2018 en 2019 groeiden vooral de plantaardige sector. In 2018 groeiden vooral akkerbouw en vollegrondsgroenten, en in de dierlijke sector alleen pluimvee. In 2019 groeiden akkerbouw en tuinbouw (vollegronds en bedekt, sierteelt) met zo'n 10%; in de dierlijke sector was de groei beperkt, en groeide alleen de varkenshouderij met 9%. Het beeld in 2020 was vergelijkbaar, met als uitschieters Akkerbouw-tuinbouw + 38%, en Sierteelt + 17%. In 2021 zien we hetzelfde beeld: groei t.o.v. 2020 vooral in de plantaardige sector, vooral de tuinbouw en sierteelt; in de dierlijke sector groeit Pluimvee het meest. Ook in 2022 zien we dit beeld.
Vanaf 2017 groeide het areaal sterker dan het aantal bedrijven. Dat kwam door een groeiend aantal grote omschakelaars en doordat al bestaande biologische bedrijven extra grond in omschakeling nemen. De groei zat dus ook in de schaal van de bedrijven. Deze trend is in 2018 niet zichtbaar, maar zet door in 2019. Bio-bedrijven zijn gemiddeld iets groter dan gangbare: 36 ha., tegenover gangbaar 32 ha. (SKAL). Ook in 2019, 2020, 2021 en 2022 zit de groei in areaal vooral in de uitbreiding van bestaande bedrijven (percentuele groei areaal groter dan van aantal bedrijven).
...
Gezien het relatief lage percentage bio in Nederland en , de sterk groeiende vraag en het overheidsdoel van 15% bio-landbouw in 2030 lijkt er volop ruimte voor verdere groei (ervan uitgaande dat de stagnatie in de groei van de omzet in 2022 en 2023 onder druk van de inflatie tijdelijk is).
...
Van het totaal areaal biologisch (incl. omschakeling) is in 2022 11 % biologisch-dynamisch. Het areaal biodynamische landbouw is berekend over de afgelopen tien jaar met 81% gestegen van 5.150 tot 9.471 hectare (inclusief in omschakeling naar BD). Dat is 11,2% van het totale biologisch areaal in Nederland. Het aantal biodynamische bedrijven (inclusief omschakelende bedrijven) nam in dezelfde periode toe van 120 naar 156. De gemiddelde bedrijfsgrootte nam toe van 44,9 hectare in 2011 tot 60,7 hectare in 2022. Wereldwijd zijn er 7087 Demeter gecertificeerde boerderijen op 255.051 hectare in 65 landen(+12% t.o.v. 202), waarvan de meeste, 42%, in Duitsland. Dit blijkt uit de nieuwe Demeter Monitor 2022/2023.
...
Ook de omzet van bio-producten groeit in de jaren tot 2022 flink. Tussen 2006 en 2016 verdrievoudigde de omzet van biologische producten. Het totaal aandeel biologisch in de afzet van levensmiddelen is eind 2018 gestegen naar 4,7%, de groei van de totale omzet biologisch was in 2018 8,4%, naar in totaal ruim anderhalf miljard euro. Deze groei zet zich voort in 2019. Er is recent in die tijd forse groei in de bio-afzet van de discounters, bedrijfswinkels en on-line. 2020 liet daardoor een sterke groei zien, mede als effect van de corona-crisis (deels het effect van meer thuis koken, te zien bij alle supermarkten, maar ook door meer belangstelling voor gezonde voeding). In 2021 was de totale omzet van de supermarkten en speciaalzaken weer met 2% gedaald, maar groeide het aandeel bio nog met 0,5%.
In 2022 doet zich een kentering voor. In dat jaar is de inflatie met gemiddeld 10% ) hoog en wijken consumenten weer vaker uit naar gangbare producten. Er is nog groei (in omzet), maar deze is lager dan de groei in het reguliere circuit (supermarkten). De groei in omzet (in €) maskeert een lichte daling in volume verkochte producten. Verwachting is dat deze stagnatie voorbij gaat wanneer de inflatie weer afneemt.
W.b. volume en omzetgroei lopen de supermarkten voorop. In 2018 was de groei van de omzet biologisch hier 8,2%. In 2019 is deze groei wat afgevlakt, naar 4,9% (ten opzichte van 4,3% groei van de totale groei van de omzet van de supermarkten), maar in 2020 was de groei hier 12,9%. Opvallend groot (en groeiend) is het aandeel eieren in de bio-afzet van de supermarkten: bijna 17% van de totale afzet. Ook AGF en zuivel zijn relatief groot, met ruim 4%. Van alle verkochte groenten (binnen AGF) in de supermarkt is inmiddels 13% biologisch. De groei in vlees en vleeswaren was in 2020 echter heel klein. Dat lijkt te passen in de trend naar meer vega. Ook in 2021 daalde de omzet in vlees met -4,9% (deze daling volgt de daling van de omzet in gangbaar vlees met -4,2%). In 2022 daalde de afzet van bio binnen de supermarkten licht naar 3,2%. Het aandeel bio in de totale retail was in 2022 4,4%.
...
Bionext verwachtte op grond van de cijfers 2018 voor de komende 5 jaar opnieuw een verdubbeling van de omzet biologisch. Een marktaandeel van rond de 10% leek bij voortzetting van de ontwikkeling t.m. 2018 rond 2025 haalbaar. De wat afvlakkende groei in 2019 paste niet in deze trend, In 2020, in de periode van de Corona-crisis, was de groei van de afzet van biologisch echter stormachtig. Er was meer vraag naar vers, voedsel van nabij en ook biologisch. Deze groei is in 2021 vastgehouden. 2022 is echter een slecht jaar geworden. De groei heeft zich sinds 2018 dus voortgezet, maar niet zo groot als toen verwacht.
In 2020 heeft de Europese Commissie in de Green Deal het doel vastgelegd om in 2030 op 25% biologische landbouw uit te komen (in de hele EU, niet per land). Dat kan alleen lukken als de afzet van biologische producten ook op dat aandeel uit gaat komen. Dat is nog een heel grote opgave. In lijn met de Green Deal heeft de Nederlandse regering in december 2022 het Actieplan groei van biologische productie en consumptie uitgebracht. Hierin legt de regering een stimuleringsbeleid vast, gericht op zowel het aanbod als de vraag. Het Actieplan stelt een ambitieus doel: naar 15% biologisch areaal in 2030 ! De vraag is daarin leidend: meer afzet van bio moet de groei mogelijk maken. Daarop zet het stimuleringsbeleid in. Dit wettigt de verwachting van een verdere groei in de komende 10 jaar.
...