Een van de verliesroutes van stikstof (zie KPI stikstofbalans) is vervluchtiging van ammoniak (NH3). Ammoniak komt via depositie neer op natuurterreinen waar het de voedselrijkdom verhoogt en bijdraagt aan bodemverzuring. Hierdoor ontstaat onbalans in voedingsstoffen, waaronder een tekort aan calcium, kalium en magnesium en een overschot aan stikstof. Planten die goed gedijen op stikstofrijke gronden, zoals gras en brandnetels, krijgen de overhand. Planten die niet zoveel stikstof kunnen verwerken verdwijnen. Daardoor neemt de diversiteit aan plantensoorten af en treden ook effecten op in de Insectenstand en andere fauna. Bron: https://www.wur.nl/nl/show/stikstof-1.htm
Emissie van ammoniak speelt een belangrijke rol in de huidige stikstofproblematiek. Europese lidstaten zijn volgens de Vogel- en Habitatrichtlijn (VHR) verplicht om natuurgebieden in een “goede staat van instandhouding” te brengen, en daarbij ook de milieucondities te verbeteren. Een belangrijke milieuconditie is het reguleren van de stikstofdepositie. De overheid heeft in de afgelopen jaren verstrekkende plannen aangekondigd om natuurkwaliteit te verbeteren en stikstofdepositie te verminderen, onder andere via het verlagen van de ammoniakemissie uit de landbouw.
Ammoniakemissie op landbouwbedrijven vindt plaats in stallen en mestopslagen en bij aanwending van mest op het land. Boeren kunnen ammoniakemissie beperken door minder stikstof te gebruiken in voer en meststoffen en het toepassen van emissie-arme technieken in de stal en bij mestaanwending.
Gezien de maatschappelijke urgentie van de stikstofproblematiek, is in de KPI set ook een KPI op ammoniakemissie opgenomen, naast de KPI stikstofbalans. Er moet nog een keuze worden gemaakt in de definitieve eenheden (zie vervolg). De mate waarin de KPI stikstofbalans stuurt op het verminderen van de ammoniakemissie is afhankelijk van de gekozen eenheid (zie KPI Stikstofbalans). Het is dus van belang om de definitieve keuzen van eenheden voor deze twee KPI’s in samenhang te nemen.
In de praktijkpilots worden de volgende eenheden getest: