Onderzoek heeft aangetoond dat met gecoat dubbelglas als een hoogisolerend kasdek een aanzienlijke energiebesparing bereikt worden. Echter, telen onder dubbelglas heeft zijn weerslag op het kasklimaat en het gewas, zie de onderstaande tabel.
| Effect op kasklimaat | Eventuele gewasreactie | Mogelijke oplossing |
|---|---|---|
| Warmere nachten | Hogere etmaaltemperaturen: hogere onderhoudsademhaling, zwakkere kop | Ventileren |
| 's Winters overdag lagere RV | Compactere plant met lage LAI | Vernevelen |
| Overige perioden: hogere RV | Meer riscio op ziekten en fysiogene afwijkingen | Grotere ontvochtigingscapaciteit |
| Vochtiger microklimaat | Meer risico op ziekten | Groeibuis, ontvochtigen met luchtslurven tussen het gewas, verticale luchtbeweging m.b.v. verticale vertilatoren |
| Temperatuurgradiënt onderin kouder | Langzamer afrijpen/uitgroeien van de vruchten | Groeibuis |
Beredeneerde gevolgen voor het gewas van een teelt onder dubbelglas
Onder dubbelglas zal de luchtvochtigheid regelmatig hoger oplopen dan gewenst, vanwege het gebrek aan condensatie aan het dek. Daarom is een installatie onontbeerlijk waarmee de kaslucht ontvochtigd kan worden. Een systeem waarmee buiten- lucht kan worden ingeblazen, zoals die centraal staat in Het Nieuwe Telen, biedt perspectief. Deze zal echter op een aantal momenten per jaar, bij warme vochtige buitenomstandigheden, niet voldoen. Verwarmen van de kas lijkt dan (net als in de huidige praktijk) de enige optie. Koeling lijkt onder dubbelglas op substantieel meer momenten nodig voor een goede teelt dan onder enkel glas. Bijkomend voordeel is dat dan ook de ontvochtigende werking van de koeling benut kan worden
In de praktijk zijn er een aantal proeven uitgevoerd met telen onder een hoogisolerend kasdek. De resultaten worden hieronder beschreven:
Komkommer
Met een hoogisolerend kasdek met moderne coatings en een nieuwe klimaat regelstrategie kan tijdens een komkommer teelt 60% energie bespaard worden. Experimentele resultaten bevestigen deze model berekeningen. De hoeveelheid licht is vooral in de winter hoger voor dit kasontwerp met dubbel glas, aangezien er geen schermen gebruikt hoeven te worden gedurende de dag om energie te besparen.
Tomaat
Met een hoogisolerend kasdek met moderne coatings en een nieuwe klimaatregelstrategie kan tijdens een tomatenteelt 60% energie bespaard worden, zonder negatieve effecten op oogst en kwaliteit. Hierdoor werd de totale energie efficiënte verhoogd naar 7 MJ/kg product, mede doordat de warmtevraag een stuk lager lag t.o.v. de referentie kas. De elektriciteits productie in het uitgevoerde onderzoek lag wel iets hoger vanwege het gebruik van een luchtontvochtigingssysteem.
Een jaar telen van tomaat in de 2SaveEnergy kas heeft laten zien dat het gebruik van een isolerend kasdek en intensief (dubbel) schermgebruik geen negatieve gevolgen voor de productie heeft gehad. Het isolerende kasdek bestond uit een combinatie van een “standaard” kasdek met daaronder een ETFE-film om een goede isolatie te bereiken. Daarbij is door dit kas- en teeltconcept een besparing op warmte mogelijk gebleken die ten opzichte van de gangbare praktijk richting de 50% loopt. Daar staat tegenover dat er zeker 13 kg CO2 ingekocht moest worden.
Niet-UV-doorlatende kasdekmaterialen
Er zijn energiebesparende kasdekmaterialen op de markt die, in vergelijking met tuinbouwglas, het aandeel UV- straling dat in de kas komt veranderen. Dit heeft consequenties voor de groei van de planten onder deze materialen maar ook voor het gedrag van andere levende organismen zoals plaaginsecten, predatoren, schimmels, virussen en bestuivende insecten. Niet-UV-doorlatende energiebesparende kasdek- materialen zijn het meest geschikt voor bepaalde snijbloemen en voor schaduwminnende groene en bloeiende potplanten. Niet-UV-doorlatende energiebesparende kasdekmaterialen zijn bijvoorbeeld traditionele PC platen, die echter een lagere lichtdoorlatendheid hebben, de nieuwe PC ZigZag platen en niet-UV-doorlatende PMMA platen (PMMA-UV). Ook UV-blokkerende folies in een dubbele uitvoering zijn denkbaar.
Als een hoogisolerendkasdek een lage transmissie heeft, kan er toch lichtwinst geboekt worden, omdat er gedurende de dag dankzij het dubbele dek nog steeds een mooie besparing bereikt kan worden als het scherm geopend is terwijl juist in de opstartfase van de teelt het vaste foliescherm permanent gesloten blijft totdat deze verwijderd wordt.
