Wetenschappelijke naam: Scutigerella immaculata
Groep: Overige aantasters
 |  |
| Wortelduizendpoot | Scutigerella immaculata, imago |
Klik op de afbeelding voor een vergroting.
© Copyright PPO, NVWA (PD), DLV, KAD, Landbrugsinfo
De wortelduizendpoot is een polyfaag organisme, dat in gangen en holten in de bodem leeft. Ze zijn niet instaat zelf gangen te graven, maar maken gebruik van bestaande scheuren en ruimten.
In fijnkorrelige, humusarme zandgronden komen ze niet voor. Dit soort gronden heeft weinig tot geen scheuren en gangen. In steenwol kunnen ze niet overleven.
Wortelduizendpoten voeden zich met afgestorven plantenresten, gisten, schimmelsporen en schimmeldraden, mest en grond. Het eten van vers plantmateriaal is echte noodzakelijk om zich te kunnen voortplanten.
Wortelduizendpoten worden als schadelijk beschouwd omdat ze de jonge wortels van planten aanvreten. Vooral in chrysant kunnen ze voor problemen zorgen, maar ook in anjer en roos, in verschillende vruchtgroenten en incidenteel in potplanten. Doordat jonge wortels worden opgegeten verminderd de groei en daardoor de opbrengst van een gewas (directe schade). Indirecte schade ontstaat doordat op de aangetaste wortel zich schimmels en bacteriën kunnen vestigen die de planten verder verzwakken.
Volgroeide planten kunnen een aantasting beter weerstaan dan jonge planten. In kassen kan het hele jaar schade optreden.
De levenscyclus bestaat uit een eistadium en zes nymfen stadia. Een popstadium is niet aanwezig. Het jongste nymfen stadium heeft 6 paar poten. Per vervelling komen er één paar poten bij. Het volwassen stadium heeft 12 paar poten en is ongeveer 6 tot 10 mm lang en 0,5 tot 0,8 mm dik. Ze hebben twee uitsteeksels aan het achterlijf en twee antennes op de kop. Ook de volwassen wortelduizendpoten vervellen nog regelmatig, maar veranderen daarbij niet meer van uiterlijk.
De ontwikkelingsduur hangt af van de temperatuur. Een populatie groeit het snelst tussen de 21 ºC en de 27 ºC. Bij 5 ºC zijn de wortelduizendpoten vrijwel bewegingsloos en bij 12 ºC worden ze weer actief
Wortelduizendpoten kunnen 3 tot 4 jaar, soms zelf wel 7 jaar, oud worden.
Ze leven tot enkele decimeters diep in de grond. Deze mag niet te nat of te droog zijn. Bij gevaar en verandering van hun leefomgeving (verandering van vochtigheid of temperatuur) trekken ze zich terug tot dieptes van 60 tot 150 cm. Het grondwaterpeil is de grootste barrière.
- regelmatig scouten en bemonsteren van verdachte plekken
- houdt de grond zo droog mogelijk
- zorg dat er geen vochtige of natte plekken ontstaan
- regelmatig stomen waarbij ervoor gezorgd moet worden dat de temperatuur in de grond snel stijgt (hierdoor wordt voorkomen dat wortelduizendpoten voor de stoom uit naar dieper gelegen lagen wegkruipen)
- regelmatig drainagestomen (de stoom komt dan van onderen, de wortelduizendpoten kunnen dan niet ontsnappen naar diepere grondlagen)
- de middelen moeten goed door de grond worden verwerkt (diepe grondbewerking)