Wetenschappelijke naam: Nezara viridula
Groep: Insecten
|
|
| volwassen stinkwants Bron; Hectonichus [CC BY-SA] Wikimedia | 3e nymfe stadium van stinkwants Bron ; A. van Ginkel |
|
|
| Schadebeeld op vrucht | Schadebeeld op vrucht |
|
|
| Schade op blad | Schadebeeld op vrucht |
Klik op de afbeelding voor een vergroting.
© Copyright PPO, NVWA (PD), DLV, KAD, Landbrugsinfo
Stinkwantsen komen in grote delen van Europa voor en vormen een steeds groter probleem in met name de paprika en chrysantenteelt en in sommige komkommerteelten in België en Nederland. Ze brengen met hun stekende monddelen schade toe aan bladeren en vruchten. Deze groene wants scheidt een smerig ruikende substantie uit klieren aan de zijkant van het borststuk ter verdediging. Vandaar zijn toepasselijke naam. De warmere zomers van de jaren 2018 en 2019 (opwarming van de aarde) zijn vermoedelijk mede verantwoordelijk voor dit steeds meer naar het noorden oprukkende beestje.
Ze leven van plantensappen die met de steeksnuit worden opgezogen uit plantenweefsels. Naast de schade krijgen de planten een typische 'wantsengeur'. Het giftige speeksel dat zij achterlaten kan leiden tot necrose en de wondjes vormen invalspoorten voor schimmels en virussen. Aangeprikte scheuten en plantenkoppen kunnen verwelken.
Het lichaam van de volwassen wants is schildvormig en afgeplat met daarop 3 lichte vlekken. Het groene lichaam is rimpelig en op de kop staan twee antennen en twee rode of zwarte ogen. Vleugels verschijnen pas bij het vierde nymfe-stadium. De nymfen zijn eerst zwart en krijgen later rode en witte stippen op de rug. Volwassenen wantsen zijn 12-15 mm groot. Bij lager wordende temperaturen krijgen de wantsen een bruine kleur.
Stinkwantsen zijn bewegelijke insecten met een onvolledige gedaanteverwisseling. De vrouwtjes leggen 30-130 eitjes, welke tegen elkaar aan worden afgezet aan de onderzijde van het blad. De eitjes komen afhankelijk van de temperatuur na een kleine week uit. Vervolgens verschijnt het eerste nymfe stadium. In totaal zijn er vijf nymfe stadia, welke elk ongeveer een week duren. Na elke vervelling is de nymf iets groter. In totaal neemt de ontwikkeling van ei tot volwassen wants in de zomer slechts 35 dagen in beslag. Hieronder de verschillende nymfe stadia (Bron; Wikipedia)
|  |
|  |
|
|---|---|---|---|---|
| 1e nymfestadium | 2e nymfestadium | 3e nymfestadium | 4e nymfestadium | 5e nymfestadium |
Voorkomen van wantsen middels insectengaas kan invlieg verminderen. Daarnaast is schoon eindigen van belang. Met vanglampen en signaalplaten kan gemonitord worden of wantsen voorkomen in de kas. De eerste wantsen kun je nog handmatig doodknijpen of opzuigen.
In onderzoek worden eieren en jong nymfen door Orius en Macrolophus gegeten, maar zorgen niet voor afdoende bestrijding. Chemische middelen werken wel maar zijn niet integreerbaar. Middelen op basis van azadirachtine en ook Botanigard werken maar gedeeltelijk.
Met een LED val zijn in onderzoek al goede ervaringen opgedaan waarbij 75% kon worden gevangen.
