Gewas: Diverse gewassen: Hyacint
Wetenschappelijke naam: Rhizoctonia solani
Groep: Schimmels
 |  |
| Rhizoctonia-ziekte in hyacint | Rhizoctonia-ziekte in hyacint |
Klik op de afbeelding voor een vergroting.
© Copyright PPO, NVWA (PD), DLV, KAD, Landbrugsinfo
Voornamelijk op het ondergrondse, witte gedeelte van de bladeren, de zogenaamde pijp, ontstaan een of meer lichtbruine, onregelmatige, onscherp begrensde vlekken. Op deze plaatsen verteert het bladweefsel snel (foto 1).
Het buitenste blad vertoont daarna afstervingsverschijnselen, waarbij het vanuit de top eerst geelbruin en later bruin wordt.
Wanneer vervolgens ook de ondereinden van de meer naar binnen gelegen bladeren worden aangetast, kan de gehele plant enkele weken voor de oogst afsterven. Door Rhizoctonia aangetaste planten kunnen verspreid in het veld voorkomen, maar zijn vaak te vinden in begrensde, onregelmatige plekken.
Ook de bol kan aangetast zijn, soms zelfs zonder dat dit bovengrondse symptomen veroorzaakt. In de buitenste vliezige huid van de bol ontstaan geelbruine vlekken, die ook kunnen voorkomen in de daaronder liggende bolrokken (foto 2). Op deze plaatsen verteert het weefsel gemakkelijk. Door de onregelmatige groei van de bol scheuren de rokken op die plaatsen vaak (stukgroeien). Indien de aantasting bij de bolbodem plaatsvindt, kunnen `scheurbodems' ontstaan, waarbij de scheuren zich tot in de rokken kunnen voortzetten. Op deze plaatsen kan `witsnot' (Erwinia carotovora) ontstaan.
Op en rond aantastingsplaatsen zijn de schimmeldraden van Rhizoctonia solani zichtbaar, waaraan vaak veel gronddeeltjes kleven.
De schimmel groeit bij zeer uiteenlopende temperaturen (5 tot 30°C) en komt in alle grondsoorten voor. Door de lange droge bewaring van de bollen is overdracht van de schimmel met de bol te verwaarlozen. De ziekte heeft een zeer grillig karakter; hij kan meerdere jaren achtereen op dezelfde plaats voorkomen, terwijl in andere gevallen een volgende aanplant van tulpen of hyacinten niet wordt aangetast.
De schimmel heeft een grote waardplantenreeks waaronder dahlia, gladiool, iris en tulp. Naast bolgewassen tast de schimmel ook vele andere gewassen aan.
Bij de broei van hyacinten kan Rhizoctonia solani ook een aantasting veroorzaken van de bloemtros en de binnenzijde van de loofbladeren die de bloemtros omsluiten (rotkoppen).
- plantgoed ontsmetten volgens de geldende adviezen;
- de grond behandelen met een fungicide volgens de geldende adviezen.