Kaderrichtlijn Water

De Kaderrichtlijn Water heeft als doel de kwaliteit van oppervlakte- en grondwater in Europa te waarborgen. Hier leest u wat de Kaderrichtlijn Water inhoudt.

Kaderrichtlijn Water

De Kaderrichtlijn Water (KRW) is in 2000 van kracht geworden en heeft als doel de kwaliteit van oppervlakte- en grondwater in Europa te waarborgen. In de richtlijn staan afspraken die ervoor moeten zorgen dat uiterlijk in 2027 het water in alle Europese landen voldoende schoon en gezond is. Uitgangspunten voor de KRW zijn dat de vervuiler en gebruiker beiden betalen. In de KRW staan internationale stroomgebieden centraal, waarbij alle wateren, inclusief grondwater worden bezien. Er is naast chemische waterkwaliteit een grote focus op ecologische waterkwaliteit. Na 2000 mag er geen achteruitgang van de chemische en ecologische toestand van het water zijn, vanaf 2015 moet de waterkwaliteit verbeteren (resultaatverplichting).

De KRW integreert een aantal Europese richtlijnen, die ook invloed hebben op de waterkwaliteit (zoals bv. de Nitraatrichtlijn, de Zwemwaterrichtlijn, de Vogel- en Habitatrichtlijn, de Richtlijn Milieukwaliteitseisen Gevaarlijke Stoffen Oppervlaktewateren, en de Richtlijn Behandeling Stedelijk Afvalwater). Hierdoor zullen geleidelijk enkele van de oude richtlijnen vervallen.²

Nederland streef naar chemisch schoon en ecologisch gezond water voor duurzaam gebruik. Water om in te zwemmen of om anders van te genieten, water als grondstof voor de bereiding van drinkwater, voor proceswater en voor landbouwkundig gebruik. Water waarin planten en dieren gezond kunnen leven of als gezond drinkwater voor mensen en dieren kan dienen. De vervuiling van water kan komen uit verschillende bronnen, zoals bv. landbouw, stedelijk afvalwater, buitenland. De gevolgen van vervuiling kunnen effect hebben voor de chemische waterkwaliteit, maar ook op de ecologische kwaliteit met negatieve gevolgen voor de biodiversiteit. De KRW stelt doelen op het gebied van zowel chemie als ecologie.

De KRW zorgt een integrale aanpak van alle bronnen van vervuiling in alle wateren met een centrale focus aan stroomgebieden. Op deze manier kan gebiedsgericht een aanpak geformuleerd worden.

Stroomgebiedgebiedsbeheersplannen

De KRW gaat uit van een aanpak waarin alle wateren in internationale stroomgebieden centraal staan. Tot het internationale stroomgebied van een rivier behoort niet alleen het water van de rivier zelf, maar al het water in de betreffende regio, dus ook bijvoorbeeld vertakkingen, meertjes en grondwater. De Nederlandse wateren behoren tot de stroomgebieden van de Eems, Rijn, Maas en Schelde.

De KRW verplicht lidstaten dergelijke stroomgebiedsbeheersplannen op te stellen. Nederland heeft voor elk van deze stroomgebieden aparte beheersplannen opgesteld, met alle milieudoelstellingen voor het grond- en oppervlaktewater en de beschermde gebieden. Hierin staan ook de maatregelen om deze doelstellingen te bereiken, zoals verwijderen van waterbodems en hermeanderen van waterlopen, zuiveringsvermogen van rioolwaterzuiveringsinstallaties verbeteren en gebruik van bestrijdingsmiddelen verminderen. In 2009 zijn de eerste beheersplannen afgerond. Deze plannen worden elke zes jaar herzien. Het huidige programma loopt van 2022-2027.

De KRW sluit voor vervuiling van nutriënten uit de landbouw grotendeels aan bij de Nitraatrichtlijn en stelt geen aanvullende wettelijk kader. Echter, verschillende agrarische activiteiten kennen andere mogelijkheden om emissies te beperken. Daarom is bij de aanpak van emissies vanuit de landbouw naar maatwerk op vrijwillige basis gezocht met het Deltaplan Agrarisch Waterbeheer⁶. Het agrarisch bedrijfsleven werkt hierin samen met waterbeheerders. De ambitie is in 2013 geformuleerd:

• in 2021 is 80% van de resterende waterkwaliteitsproblemen op een motiverende en stimulerende wijze opgelost en in 2027 100%;

• in 2021 is de agrarische watervoorziening duurzaam door spaarzaam om te gaan met water op bedrijfsniveau, waterconservering op gebiedsniveau en een slimmere verdeling en buffering op rijksniveau;

• door gebiedsprocessen, nieuwe ruimtelijke instrumenten en innovatieve technieken wordt het agrarisch productiepotentieel op regionaal niveau met 2% per jaar vergroot.

Filmpje Unie van Waterschappen over de Kaderrichtlijn Water:

Stroomgebiedsbeheersplannen Rijn, Maas, Schelde en Eems: