Mariadistel

De mariadistel (Silybum marianum) is een een- of tweejarige plant die behoort tot de composietenfamilie (Asteraceae). De naam gaat terug op de legende dat de witte vlekken op de bladeren veroorzaakt zouden zijn door de melk van Maria. De plant komt van nature voor in Zuid-Europa, Noord-Afrika en het Midden-Oosten. In Nederland is de plant een adventieve soort en soms verwilderd. De mariadistel wordt ook in siertuinen gebruikt. Akkerbouwmatig wordt de plant geteeld in Hongarije, Argentinië, Venezuela en China.

De plant wordt 60-150 cm hoog en heeft een gegroefde, iets wollige tot spinnenwebachtig behaarde stengel. De witgevlekte of langs de nerven wit gerande, wasachtige bladeren hebben aan de rand geelachtige stekels. De onderste bladeren zijn zittend, langwerpig en bochtig veerlobbig en de bovenste lancetvormig en hartvormig en stengelomvattend. De mariadistel bloeit in juli en augustus met roze tot purperen, soms witte, bloemhoofdjes, die enkel bestaan uit buisbloempjes. De buitenste omwindselblaadjes zijn in de onderste helft lang getand en de smal driehoekige top heeft een teruggekromde stekel. De bloembodem van het bloemhoofdje is dicht behaard. De pappus bestaat uit vele haren, die onderaan tot een ring zijn vergroeid. De vrucht is een glanzend zwart nootje met wit vruchtpluis (Wikipedia).

Mariadistel is bekend om zijn leverbeschermende werking en hoge gehalten aan anti-oxidanten. Als actieve componenten worden silibinin en silymarin genoemd (Hackett et al., 2013). Onderzoek op varkensniercellen wees uit dat silymarin de toxiciteit van het mycotoxine Fumonisin B1 (lever en nier toxisch) kon reduceren door het moduleren van de TNF-α expessie (He et al., 2002).

Hackett, E.S., Twedt, D.C., Gustafson, .DL. 2013. Milk thistle and its derivative compounds: a review of opportunities for treatment of liver disease. J Vet Intern Med. 27, 10-16.

He, Q., Riley, R.T., Sharma, R.P. 2002. Pharmacological antagonism of fumonisin B1 cytotoxicity in porcine renal epithelial cells (LLC-PK1): a model for reducing fumonisin-induced nephrotoxicity in vivo. Pharmacol Toxicol. 90, 268-77.