Aardrupsen

Aardrupsen, larven van uilen, zijn grauwe rupsen met vijf paar achterlijfpoten vreten 's nachts aan ondergrondse en bovengrondse plantendelen, vooral de wortelhals.

Aardrupsen behoren tot de familie van de Noctuidae, de nachtuiltjes. Ze kunnen zich op veel verschillende gewassen voeden (zijn polyfaag).

De jonge rupsen leven bovengronds van jonge planten. Ze knagen kleine gaatjes in bladeren. Het lijkt alsof met hagel op de planten is geschoten. Vrij snel gaan ze ondergronds en vreten aan de wortels en andere ondergrondse delen van de planten. Ook kan de plantvoet net op de scheiding tussen grond en lucht worden door geknaagd.

's Nachts vreten ze ook aan gemakkelijk bereikbare bladstelen en soms in het hart van de plant. Een aardrups is eenvoudig te vinden, omdat stukken van de planten worden meegetrokken in de grond. Half uit de grond stekende plantendelen naast de beschadigde plant verraden dan de schuilplaats van de rups.

De vlinders zijn grijsbruin en hebben een vleugelwijdte van circa 5 cm. Ze zijn 's avonds en 's nachts actief. De rupsen kunnen tot 5 cm lang worden en zijn aardebruin of vuilgrijs van kleur. In rust en wanneer ze gestoord worden zijn ze opgerold. Diep in de grond verpopt de rups in een cocon van gronddeeltjes.

Aangetaste knollen vertonen oppervlakkige, maar soms ook diepe onregelmatige gaten.

Er zijn vele soorten aardrupsen. Ze behoren tot de familie van de uilen. Na ongeveer één week komen de eieren uit. De jonge rupsen voeden zich met jonge bladeren. In het begin zijn ook overdag te zien. Al snel worden ze lichtschuw en vreten dan aan bladeren in de schaduw. Na twee weken gaan ze ondergronds leven. 's Nachts vreten ze aan bovengrondse plantendelen. Als de larve volgroeid is maakt het met speeksel een holte in de grond, hierin vindt de verpopping plaats. Daarna komt de volwassen uil uit. Ze vliegen 's avonds en 's nachts. Ze kunnen als ei, rups, pop en volwassen uil overwinteren.

De aardrups heeft twee generaties per jaar. De uiltjes leggen de eieren op de onderkant van bladeren, in groepjes of apart. Soms worden eieren op de grond afgezet. In een korte periode van 1 à 2 weken kan een vrouwtje enorme hoeveelheden eieren afzetten variërend van 300 tot 1600. De optimale condities voor de eileg zijn een temperatuur van 15º - 20 º C, een relatieve luchtvochtigheid van 70 - 85 % en een daglengte van 14 - 16 uur. De rupsen doorlopen 5 tot 7 larvale stadia waarna ze verpoppen. In ons land overwinteren de aardrupsen als rups of pop.

Aardrupsen hebben natuurlijke vijanden: vogels, egel, muizen, mollen en verschillende kevers (eten de eieren). Deze hebben voor de praktijk weinig betekenis.

Inunderen (onder water zetten) van de grond is effectief tegen aardrupsen.

Stomen van de grond geeft een zeer goede bestrijding.

Invlieg van motten/vlinders van buiten kan worden voorkomen door insectengaas in de luchtramen.

Daarnaast kunnen aardrupsen chemisch worden bestreden. Meer informatie over chemische gewasbeschermingsmiddelen is te vinden op de website van het College Toelating Bestrijdingsmiddelen.

En populatie kan worden gereduceerd door spontaan optredende ziekten: parasitaire schimmels en bacteriën.

• Minder vatbare (resistente) soorten of rassen gebruiken
• ­ Zorgen voor goede groeiomstandigheden
• ­ Natuurlijke vijanden zoals mollen, spitsmuizen, roeken en spreeuwen sparen
• ­ Het vangen m.b.v. een feromoonval
• ­ Het land onkruidvrij houden
• ­ Chemische bestrijding, zie Gewasbescherminggids van de PD of de digitale Gewasbeschermingkennisbank.

• Zoek binnen Groen Kennisnet naar meer informatie over Aardrupsen
• Aanvullende informatie over mogelijke bestrijding