Antireflectiecoatings

Antireflectiecoatings of 'AR-coatings' die worden aangebracht op kasdekmaterialen hebben als doel de lichttransmissie te verhogen.  In feite zijn dit optische filters die op het glas worden aangebracht om reflectie tegen te gaan. Enkellaags coatings bestaan uit één laagje van 1/4 golflengte dikte met een brekingsindex die gelijk is aan de vierkantswortel uit de brekingsindex van het glas. Theoretisch onderdrukt dit de reflectie volledig voor de gekozen golflengte en vermindert het de reflectie in een breed gebied daar omheen. Multilaags coatings bestaan uit transparante dunne laagjes met afwisselende brekingsindices. De transmissie van de coating hangt dan af van de golflengte en de invalshoek van het licht, waardoor er kleuren verschijnen bij scheve inval. Bij het ontwerpen van dergelijke coatings moet dan ook een golflengtebereik worden opgegeven; in het geval van tuinbouwglas het PAR gebied van 400 tot 700 nm. Multilaags coatings werken vaak over een breed golflengtegebied maar zijn complex en relatief duur. Voor tuinbouwglas worden vaak enkellaags coatings gebruikt.

 

Enkel glas waarvan een deel behandeld is met een AR-coating.

 

In een onderzoek uit 2006 werden AR-coatings op zowel enkel- als dubbel glas toegepast. Op basis van simulaties en een praktijkproef werd geconcludeerd dat de lichtopbrengst met 4-5% kan worden worden verhoogd, uitgaande van enkel glas. Daarnaast werden er transmissiewaarden gemeten voor isolatieglas (dubbel glas) met een vierzijdige AR-coating. Deze vielen hoger uit dan verwacht met een transmissie van 90-94% voor direct- en 82-86% voor diffuus invallend licht. 

Met betrekking tot energiebesparing kan een AR-coating op enkel glas bijdragen door een verhoogde productie en daarmee een verhoogde energie-efficiëntie. Toegepast op dubbel glas voorkomt een AR-coating teruggang in productie. De hogere isolatiewaarde van dubbel glas leidt tot een energiebesparing van zo'n 25%.

 

De toepassing van AR-glas voor verschillende zonnestanden, kasoriëntaties en dakhellingen is ook onderzocht. Een kasoriëntatie met nokrichting oost-west verhoogt in de winter de lichtopbrengst in de kas, evenwel als een steilere dakhelling. Gebruik de Coating Calculator om te zien welke invalshoeken belangrijk zijn voor een AR-coating.



Gesimuleerde dagsom van de vruchtproductie, weergegeven als een voortschrijdend gemiddelde over 7 dagen. De lijnen van 'AR-dubbel' en 'glas90 enkel' zijn vrijwel gelijk.

 

Let op! Omdat de werking van AR-coatings beïnvloedt wordt door de laagdikte van de coating zijn eigenschappen als veroudering en slijtage belangrijk. Zeker bij gecoat diffuus glas kan de transmissie (ver) terugvallen als de coating na verloop van tijd verslechterd. Ook kunnen sommige reinigingsmiddelen (fluor) de coating aantasten. Meestal wordt hier door de fabrikant van de coating op gewezen.

Vanuit de praktijk komen er veel vragen rondom levensduur en onderhoud van glas met AR-coating. Er lopen verscheidene onderzoeksprojecten om hier conclusies over te trekken. In het project Levensduur van kasdekmaterialen zijn diverse invloedfactoren op de veroudering van coatings op glas onderzocht. Er is onder andere gekeken naar de invloed van UV, chemische stoffen en dekreinigen op de coatings. Om veroudering te kwantificeren is de hemisferische transmissie volgens NEN 2675 gebruikt die voorafgaande en na de verschillende verouderingstesten gemeten is. Lees het volledige rapport hier.

Naast veroudering door o.a. zonlicht, temperatuur en vocht kunnen ook bepaalde schoonmaakmiddelen de werking van coatings verminderen of zelfs helemaal teniet doen. In het lopende project Veilig schoonmaken van AR glas wordt hier speciek naar gekeken. De eerste conclusies zijn hier te vinden. Het is in ieder geval aan te raden om na te gaan of het effect van bepaalde schoonmaak- of gewasbeschermingsmiddelen op het kasdekmateriaal bekend is bij de fabrikant.

 

Â