...
Naast een goede bouw is ook melksnelheid belangrijk voor een goed melkproces. De uier loopt niet vanzelf leeg. Het hormoon oxytocine gestuurd vanuit de hypofyse(hersenen) zorgt voor het laten schieten van de melk. Oxytocine is een hormoon dat vrijkomt bij voorbehandelen van de speen door de melker. Stress en angst remmen het laten schieten van de melk. Bij stress komt het hormoon adrenaline(bijnierschors)vrij, dit hormoon werkt de oxytocine tegen, waardoor de koe de melk optrekt.
2. De uier#Omhoog
Omhoog
| Anker | ||||
|---|---|---|---|---|
|
2.2 Ontwikkeling en hormoonwerking van de uier
Jonge kalfjes hebben een nog weinig ontwikkeld uier. De vorm en spenen zijn al te zien, maar van binnen is het melkgangenstelsel nog niet ontwikkeld. De ontwikkeling van de uier en de melkgangen begint als het kalf in de puberteit komt. Dit is op een leeftijd van 8 tot 10 maanden. De hormooncyclus komt dan ook voor het eerst op gang. Het jonge dier wordt rondom deze leeftijd voor het eerst bronstig. Deze ontwikkeling gebeurt onder invloed van het bronsthormoon oestron. Oestron wordt aangemaakt, net als alle andere hormonen, vanuit de hypofyse. De hypofyse is een onderdeel van de hersenen. Dit orgaantje stuurt de hormoonwerking van de koe.
...
Economisch is gewenst dat de koe jaarlijks ruim 300 dagen melk geeft en daarna 2 maanden "droog staat" ( geen melk geeft). Zo krijgt de koe ieder jaar een kalf. Het juiste tijdstip voor droogzetten hangt af van de productie van de koe en de doelstellingen van het bedrijf. In de praktijk wordt de koe 4 – 8 weken voordat zij moet afkalven droog gezet. Als de koe niet meer gemolken wordt, wordt er geen prolactine meer gevormd en wordt de melkvorming niet meer gestimuleerd.
| Anker | ||||
|---|---|---|---|---|
|
2.3 Onderdelen van de uier
De uier heeft verschillende onderdelen waar de melk gevormd wordt. Hieronder worden de belangrijkste delen van het uier uitgelegd.
...
Figuur 3. Uitwerking van de onderdelen van de uier
| Anker | ||||
|---|---|---|---|---|
|
2.4 Melkvorming
Zoals je inmiddels weet bestaat de uier uit 4 kwartieren(melkkamers). In elke melkkamer vindt hetzelfde melkvormingsproces plaats. De vorming van melk gaat als volgt.
...
Het slaaphormoon melatonine is wetenschappelijk erkend voor zijn positief effect op slapeloosheid, de gevolgen van een jetlag en zelfs voor zijn bloeddrukverlagende werking. Door koeien ’s nachts te melken en een op gras en kruiden gebaseerd rantsoen te voederen kan het melatonine-gehalte in melk op een natuurlijke wijze worden verhoogd. Een extra dosis licht overdag kan het dag-nacht-effect nog versterken en de melatonine-productie ’s nachts stimuleren. Op die manier kan melk tot 20 keer meer melatonine bevatten dan gewone melk.
| Anker | ||||
|---|---|---|---|---|
|
2.5 Uierweefsel
De uier bestaat uit klier-, bind- en vetweefsel. Een uier met veel klierweefsel zorgt vaak voor veel melk, doordat het klierweefsel bestaat uit melkgangen en melkblaasjes. Het klierweefsel bevat veel melkblaasjes die niet groter zijn dan een halve millimeter. Melkblaasjes met melkgangen samen vormen een tros. Een aantal van deze trossen samen noemen we een klierkwabje. Alle klierkwabjes samen vormen dus het klierweefsel.
...
Deze reflex is een van de belangrijkste reflexen om de koe goed uit te laten melken.
| Anker | ||||
|---|---|---|---|---|
|
2.6 Melkafgifte
Een snelle en volledige melkafgift is heel belangrijk. Door de spenen te masseren prikkel je de zenuwen van de koe. Wanneer er voldoende oxytocine geproduceerd is, beginnen de spieren samen te trekken. Hierdoor neemt de druk op de uier toe en laat de koe haar melk schieten. Door de spenen te masseren vult de tepelholte zich met melk waardoor de druk op het uier en de sluitspier toeneemt. Het ideale moment van onderhangen van de melkmachine is 1 tot 1,5 minuut na het "voorbehandelen" van de koe.
...
Uit melkveebedrijf: "Voor- en nabehandelen onder de loep"
| Anker | ||||
|---|---|---|---|---|
|
2.7 Melkinterval
De meeste melkveebedrijven melken de koeien twee keer per dag. Ook zijn er bedrijven die de koeien drie keer per dag melken. Waarom kiest de ene veehouder nu voor twee en de andere veehouder voor drie keer melken per dag?
...
overbezetting van de robot
teveel zetmeel in het rantsoen
te veel krachtvoer aan het voerhek
angst voor andere koeien in de wachtruimte voor de robot
klauwproblemen zieke koeien