Inteelt kan in een populatie op twee manieren optreden: 1) fokkers paren met opzet een mannetje en een vrouwtje die meer aan elkaar verwant zijn dan gemiddeld in de populatie. Dat noemen we vrijwillige inteelt. 2) Fokkers ontkomen er niet aan op mannetjes en vrouwtjes met elkaar te paren die aan elkaar verwant zijn, omdat alle dieren in de populatie in meer of mindere mate aan elkaar verwant zijn. Dit noemen we gedwongen inteelt en deze vorm zullen we vooral bespreken bij het monitoren van populaties. Gedwongen inteelt wordt veroorzaakt door de kleine omvang van gesloten fokpopulaties zoals we bij veel rassen zien.
In elke generatie verder in de stamboom groeit het aantal voorouders exponentieel. Bijvoorbeeld in de tiende generatie heeft een dier 210 = 1024 voorouders. Bij de meeste rassen waren er 10 generaties geleden niet eens 1024 fokdieren aanwezig. Hoe dieper je een stamboom induikt, des te vaker zal je daar eenzelfde vader- of moederdier tegenkomen. Op deze manier zijn dieren aan elkaar verwant en zijn hun nakomelingen ingeteeld. Dit houdt ook in dat hoe meer voorouders er bekend zijn, des te beter we de verwantschap en daarmee de inteelt kunnen schatten. Gedwongen inteelt is een veel voorkomend fenomeen in veel hondenrassen en daarom zullen in het vervolg veel voorbeelden afkomstig zijn van honden.