Meelwormen

Omdat de sector nog in de kinderschoenen staat en bezig is aan een enorm opmars is er ook en grote fluctuatie in de prijzen. Zowel aan de opbrengstenkant als aan de kostenkant. Voer en sterk fluctuerende energieprijzen zorgen voor een grote onzekerheid bij de insectenkwekers.

Het is dan ook te vroeg om op basis van de getallen al een goed toekomstbeeld te schetsen van de insectenhouderij.

Insecten lijken het voedsel van de toekomst te zijn. Het past heel goed in de beeldvorming rondom een circulaire economie. Insecten kunnen bijna alles eten, zeker ook de reststromen vanuit food economie. Insecten zijn daarbij de oplossing voor een circulaire economie.

Toch klinken er ook tegengeluiden. Moet je een nieuwe intensieve veehouderij optuigen terwijl je net de oude intensieve veehouderij aan het afbreken bent. In dit hoofdstuk staan we stil bij de financiele kanten van de  insectenhouderij.

In dit hoofdstuk staan we stil bij de factoren die van invloed zijn op het economisch resultaat. Zoals bij alle productieplaatsen gaat het daarbij om het verschil van kosten en opbrengsten. Wat kost het om een product op de markt te zetten en wat levert het uiteindelijk op. Wanneer dat verschil groot genoeg is om er nog iets aan over te houden dan zal de insectenhouderij een plek krijgen in de dynamiek van het bedrijfsleven.

Daarnaast staan we stil bij het bedrijfsmodel van de insectenhouderij. Waar staan we en waar gaan we heen. Wat zijn de mogelijkheden, nu, hier, maar ook in de toekomst en wereldwijd.

Uiteindelijk gaat het om de winstgevendheid. Dat kan in euro’s, maar ook de waarde voor de maatschappij, de winst in het beperken van verliezen van onze maatschappij en de productie van eiwit in de wereld speelt een belangrijke rol in de insectenhouderij.

En hoewel de productie van eiwit, geschikt voor humane consumptie de boventoon voert, zijn er ook andere verdienmodellen te zien. Insecten die gehouden worden voor grondstof van diervoeders. De productie voor feed kun je dan onderscheiden in productie voor de landbouwhuisdieren (kippen, varkens, koeien) en als voeding voor de huisdieren(petfood). Verwerkt in honden en kattenvoer, maar ook als voer voor de andere huisdieren die gehouden worden.

Daarnaast zie je dat het product op de industriële markt terechtkomt als smeermiddel, grondstof voor lijm en andere producten. Denk ook aan de zijde of aan was vanuit de bijenhouderij.  Hiervoor vinden er bewerkingen plaats die vet(olie), eiwit en chitine opleveren.

Daarnaast worden insecten gehouden omdat ze producten kunnen afbreken en zo een bijdrage leveren aan een afvalprobleem. De mogelijkheden lijken eindeloos.

Economisch resultaat.

Een economisch verdienmodel is erg afhankelijk van vraag en aanbod. Omdat insecten een nieuwe tak zijn, moeten ze hun weg vinden in de bestaande distributiekanalen. Dat is best lastig omdat veel producten een plek hebben in het economisch verkeer. Insectenhouderijen moeten zich binnen de huidige kanalen een plek verwerven en leveren producten die ook hun plaats moeten krijgen. Zowel aan de inkoop(voer) als aan de verkoop kant liggen hier uitdagingn.

Het resultaat moet positief zijn wil je iets kunnen verdienen aan de insectenhouderij.

Enerzijds zijn het de kosten die je maakt om materiaal te produceren.

·       Inkoop materiaal

·       Voeding

·       Huisvestingskosten

·       Gezondheidszorg

·       Energie

·       Arbeid

Daar tegenover staan de opbrengsten die je ontvangt.

·       Verkoop producten

·       Verkoop frass

 Meelwormen:

Kleinschalige meelwormen kwekerijen produceren minder dan 100 ton per jaar.

Omdat de sector nog zo in opstart is vind je hieronder een opzet voor een saldoberekening. Getallen wijzigen snel, maar de structuur is altijd bruikbaar en aanpasbaar aan de geldende gegevens.

De gebruikte gegevens komen uit de KWIN 22/23 en uit contacten met diverse kwekers en literatuur. De gegevens zijn per ton product.

In de KWIN is er voor gekozen om geen saldo op te nemen. Juist vanwege de grote spreiding en de lage aantallen kwekers die gegevens hebben aangeleverd om te komen tot een saldoberekening.

De concurrentie op de voermarkt is hoog. Veel producten die binnen de meelwormenkwekerij kunnen worden gebruikt zijn ook grondstoffen voor de pluimvee en varkenshouderij. Het vermarkten van meelwormen als feed wordt daarmee een extra verhoging van de kostprijs. Binnen de food markt is de afzet nog onvoldoende. Alleen binnen de petfood industrie liggen er nu mogelijkheden.

De nutsvoorzieningen, met name gebruik van elektriciteit heeft ervoor gezorgd dat veel bedrijven niet in staat waren om het afgelopen jaar 2022/2023  te kunnen bolwerken. Veel meelwormenkwekerijen kenden een zeer moeilijk jaar.

Op veel bedrijven is gebruikt gemaakt van 2^e hands apparatuur die soms nog werd aangepast om goed te kunnen functioneren binnen de meelwormenkwekerij. Veel bedrijven hebben gebruik gemaakt van bestaande bouwwerken die zijn aangepast voor de productie van meelwormen.

 Wat binnen de saldoberekening opvalt is de post Administratie, marketing, kwaliteitssystemen. Er zijn nog weinig heldere afzetkanalen. Veel bedrijven proberen een plek in de markt te verdienen. Er is nog onvoldoende samenwerking om gezamenlijk op te trekken.

De insectenhouderij is voor de kleine kweker een arbeidsintensieve zaak. Ook hier zijn er ontwikkelingsmogelijkheden om te automatiseren. Nu lopen de kosten uiteen van 400 tot bijna 1.300 euro per ton productie.