3.2 Systematisch zoeken

Hoe kun je een zoekactie zo opbouwen dat je snel een goed overzicht krijgt van relevante bronnen over een onderwerp?

Systematisch zoeken betekent dat je van tevoren nadenkt over de termen die je gebruikt om informatie te zoeken, en dat je die combineert in één zoekvraag. Volg daarbij de volgende stappen:

Stap 1: Bedenk zoektermen

Stap 2: Voeg jokertekens toe

Stap 3: Combineer de zoektermen met operatoren en haakjes

Stap 1: Bedenk zoektermen

Auteurs kunnen verschillende termen gebruiken voor hetzelfde onderwerp. Denk dus goed na over welke zoektermen van belang kunnen zijn. Doe dit voor elk belangrijk hoofdonderwerp (of concept) in je onderzoeksvraag of onderwerp.

Mogelijkheden van aanvullende zoektermen zijn:

• (kasteelt - glastuinbouw; allergie - overgevoeligheid)

• (warmte - koude; gezondheid - ziekte; ouder - kind)

• (voedselallergie - immunologie; onderwijs - studenten)

• (aardappelen - aardappels; windmolen - wind-molen of wind molen)

• (dierhouderij - varkens-/kippen-/schapenhouderij)

• (kind - kinderen; molen - molens)

• (innoveren - innovatie - innovatief)

• gangbare afkortingen (CAD -Computer Added Design; LED - licht emitterende diode)

•  vertalingen (kassen - greenhouses)

Denk zelf na of gebruik Wikipedia of een online zoekmachine voor synoniemen, zoals synoniemen.net, om meer zoektermen te vinden.

Stap 2: Voeg jokertekens toe

Gebruik een * (jokerteken of wildcard) om in één keer verschillende woordvormen of woordcombinaties van een begrip te vinden. De * staat voor 0 tot een onbepaald aantal tekens. Bijvoorbeeld kas*: zo vind je kas, kassen, kasteelt, kasgroente, etc.

Maar let wel op wat je doet, want met kas* vind je ook kassa, kastanjechampignon en kasadministratie, om een paar voorbeelden te noemen, dus misschien is dit jokerteken op deze plaats toch niet de beste keuze!

Een voorbeeld dat wel goed werkt is paard*, hiermee vind je paard, paarden, paardenfokkerij, paardenhouderij, etc.

Stap 3: Combineer de zoektermen met operatoren en haakjes

Gebruik alle gevonden zoektermen in één zoekvraag door ze met Booleaanse operatoren te verbinden. Dit wordt een query genoemd. De meest gebruikte operatoren zijn AND, OR en NOT. De operatoren moet je steeds met hoofdletters en in het Engels schrijven (ook in Groen Kennisnet).

• AND: geeft alleen resultaten die alle ingevoerde termen bevatten.

• OR: geeft resultaten die de ene en/of de andere term bevatten.

• NOT: geeft resultaten die een bepaalde term niet bevatten.

In Google werken de operatoren net iets anders: zie paragraaf 3.3.

Bovenstaande zoekactie leidt in de Kennisbank van Groen Kennisnet tot ruim 17.000 resultaten. Ter vergelijking: met de zoekvraag ‘klimaatregeling AND kasteelt’ vind je er slechts  ca. 100! Je mist dan dus misschien belangrijke bronnen, die het bijvoorbeeld alleen over ‘glastuinbouw’ hebben en daarbij de term ‘kasteelt’ niet noemen.