Wie neemt het initiatief

Omdat door Vertical Farming productie letterlijk en figuurlijk dicht bij de eindgebruiker plaatsvinden zien we initiatieven van partijen uit allerlei stadia in de voedselketen. Vertical Farming levert de mogelijkheid om de keten te verkorten die loopt van van zaadje tot tafe,l zonder dat verschillende partijen in de keten aan elkaar hoeven te leveren: Deze zogenaamde vertikale integratie kennen we ook van internetverkoop van kleding en het afluisteren van muziek via Spotify, waar winkels of tussenhandel overbodig bleken te worden. Maar wie neemt het initiatief, is dominant, bij Vertical Farming?

Open

De conventionele voedselketen loopt van de veredelaar en leverancier van zaad, de opkweker van het plant- of pootgoed naar de producent (primary producer) van het voedsel. Die levert aan de verpakker of verkoopt aan de verwerker/snijderij, die via (groot-)handel leveren aan het distributiecentrum van een supermarkt of fast food-keten, waar een consument het weer haalt en vervolgens consumeert (zie de figuur rij 1).

We zien belangstelling van zaadbedrijven voor Vertical Farming, omdat de kosten per eenheid product minder belangrijk zijn dan het snel, veel, schoner strikt gestandaardiseerd produceren van zaden of plantgoed. In Japan is geconcludeerd dat geconditioneerde groeicellen voor alle zaden en plantgoed geschikt zijn (Kozei et al, 2016). Opkweek van plant- of pootgoed en uitgroei ervan wordt al gecombineerd door Nederlandse slaproducent Deliscious. Deze zorgt ook voor supermarkt-klaar verpakken.

Reguliere kastelers in Europa vinden de investering van Vertical Farming al snel te groot in vergelijking met de meerwaarde ten opzichte van huidige kasteelten. Wel zien we ondernemers van buiten, zogenaamde stadsboeren, zoals GrowX in Amsterdam, the New Farm in Den Haag, en Patrick Stoffer, die in Deventer in een container van Horticoop LGM Freight Farms ging werken. Ook verwerkers of handelaren nemen de leiding bij initiatieven, zoals bij Staaij Fresh Care Convenience in Dronten, die als distributeur / handelaar zelf wil produceren om rechtstreeks aan Duitse supermarkten te kunnen leveren. In vooral Japan hebben retail/supermarkten groeikasten in hun winkels, zoals de Greenbox van Vitroplus. Agrimarkt in Goes wil een groenkas op haar dak plaatsen. Om de reeks compleet te maken verwijzen we ook naar de thuisgroei-kits voor wiet.

Duits moestuinkasje in supermarkt

Tenslotte, zien we allerlei investeerders, zoals Kimbal Musk in Brooklyn-USA, of Emirates Flight Catering, in Dubai. Toeleveranciers zoals componenten- en kassysteembouwers nemen vanuit de gehele wereld de leiding in ontwikkeling en bouw, maar ze zetten zelf geen productie op.

Een interessante categorie is Vertical farming in combinatie met een expliciet werkgelegenheidsdoel, zoals Vertical Harvest in Jackson Hole. Wanneer verticale integratie dichter bij de eindgebruiker plaats vindt dan veranderen de voor- en nadelen van Vertical Farming.

Vertical Farming