Van open teelt naar Vertical Farm

Slateelt in lagen, foto Shutterstock

 

Voor de teelt van hoogwaardige producten uit planten wordt de teelttechniek steeds geavanceerder en is de controle over het klimaat een belangrijk uitgangspunt. De teelt verschuift van grondgebonden open teelten naar volledig geconditioneerde klimaat kamers, van low tech naar high tech. Deze trend is wereldwijd te zien in de verschuiving naar een steeds beter gecontroleerde teeltomgeving.

Van Low Tech naar High Tech

Een nieuwe ontwikkeling is dat in steden teelt plaatsvindt in daglichtloze ruimten met meerdere teeltlagen boven elkaar. Die teelten zijn gericht op specifieke niche-markten en speciale producten. Teelt in klimaatcellen is op zichzelf niet nieuw. Voor onderzoek worden klimaatcellen al vele jaren toegepast, ook weefselkweek vind al vele decennia in klimaatcellen plaats. Nieuw is dat nu producten voor consumenten geteeld worden in klimaatcellen. Als voorbeeld kun je denken aan de productie van sla in klimaatcellen . Tegelijkertijd verandert de inrichting van de klimaatcellen doordat de LED-belichting  op grotere schaal zijn intrede doet.

Vergelijk moderne kas met Vertical Farm

Een hightech Venlo type kas, heeft een hoge lichttransmissie, schermdoeken, SON-T assimilatie belichting en een teeltsysteem afgestemd op het gewas met gecontroleerde watergift en bemesting.

In een klimaatcel met meerdere teeltlagen komt al het licht van LED lampen, worden geen schermdoeken gebruikt, maar zijn watergift en bemesting minstens zo goed stuurbaar als in een kas.

Een Vertical Farm is in veel opzichten vergelijkbaar met een moderne kas. Het verschil in lichtbron zorgt wel voor extra uitdagingen in de klimaatregeling. In een kas ontstaat altijd een zekere mate van verticaal temperatuurprofiel tussen de bodem/het substraat en de kop van een gewas waar het licht komt.

In een vertical farm zal een temperatuur profiel per teeltlaag ontstaan. Dat stelt de teler voor een extra uitdaging om per teeltlaag de omstandigheden te sturen. Als in een daglichtloze ruimte slechts met één teeltlaag wordt gewerkt, is dit probleem er niet. Soms word in een kas ook op meerdere lagen geteeld, zoals bij potplanten. Dan moet ook per teeltlaag het klimaat worden gestuurd.  De teelt wordt daarbij ingericht op het bestaan van de verschillen in klimaat per teeltlaag.   

Meerlagenteelt is in een aantal sectoren van land en tuinbouw algemeen bekend, denk aan de champignonteelt, eerste fase bollenteelt, witlofteelt. Dit vindt dan in cellen plaats en niet in kassen en er is geen extra licht nodig per teeltlaag.

Omdat elk gewas zijn eigen optimale voeding, lichtcondities en temperatuurregime heeft is het telen van meerdere gewassen in één vertical farm-ruimte gecompliceerd en kan tot niet optimale resultaten leiden. Bij de planning van een vertical farm faciliteit moet hiermee rekening gehouden worden.

Weinig controle over de teelt tot volledige controle

Het grote voordeel van teelt in daglichtloze ruimten, die goed geïsoleerd zijn van de buiten omstandigheden is dat temperatuur, licht, luchtvochtigheid, bemesting en CO₂ gehalte van de lucht optimaal te sturen zijn. De teelt kan volledig onafhankelijk van de buitenomstandigheden worden geregeld. De controle over de teelt is daarmee optimaal en kan jaarrond tot een gelijk eindproduct leiden. Daarvoor is wel nodig dat er ook jaarrond hetzelfde uitgangsmateriaal beschikbaar is. Dat is heel goed mogelijk met zaad, maar veel moeilijker met vegetatief vermeerderde gewassen. Alleen als ook de vermeerdering in klimaatcellen kan plaatsvinden kan jaarrond over gelijk uitgangsmateriaal worden beschikt.

 

Meer informatie

 

High Tech Horticulture