LED als lichtbron

LED-belichting in tomatenkas, foto Jan Nijman

Ā 

De ontwikkeling van LED licht maakt een snelle ontwikkeling door. De historie wordt geschetst in het dossier Led belichting in de glastuinbouw.
Sinds die tijd is er een grote ontwikkeling geweest. De kennis daarvan wordt samen gevat in een rapport van het project Denkkader Licht dat binnenkort verschijnt. (Dieleman, de Gelder e.a.)

Lichtintensiteit

Belangrijke ontwikkeling in de LED technologie is dat de lampen een hoge efficiĆ«ntie tot 3.3 Ī¼mol/J hebben bereikt. Dit is 1.5 keer de efficiĆ«ntie van SON-T. Deze efficiĆ«ntie is wel afhankelijk van de kleur van de LED.

In daglichtloze ruimten moet alle licht komen van lampen, daarom is de efficiƫntie van de omzetting van elektriciteit in licht de cruciale factor voor kosten beheersing. Bij de keuze van armatuur voor verlichting en het type led moet voor efficiƫntie alle aandacht zijn.

Het is mogelijk om lichtintensiteiten tot bijna 1000 Ī¼mol.mā»Ā².sā»Ā¹Ā  te realiseren, maar daarbij komt ook de helft van de energie in de vorm van warmte vrij en die moet weer worden afgevoerd door koeling. Een hogere intensiteit belichting betekent dat er meer koelvermogen nodig is om de klimaat cel te conditioneren. In een VF is een lichtintensiteit tot 200 Ī¼mol.mā»Ā².sā»Ā¹ een normale waarde. Bij een intensiteit van 200 Ī¼mol.mā»Ā².sā»Ā¹Ā  en een belichtingsduur van 16 uur is de lichtsom 11.5 mol.mĀÆĀ² PAR. Dit is vergelijkbaar met de lichtsom in een kas op een dag met 700 J.cmĀ² aan globale straling. Dat is het licht in Nederland van begin maart of begin oktober..Ā Ā 

Golflengte en kleur

Belangrijke ontwikkeling in de LED technologie is dat de lampen een hoge efficiĆ«ntie tot 3.3 Ī¼mol/J hebben bereikt. Dit is 1.5 keer de efficiĆ«ntie van SON-T. Deze efficiĆ«ntie is wel afhankelijk van de kleur van de LED.

In daglichtloze ruimten moet alle licht komen van lampen, daarom is de efficiƫntie van de omzetting van elektriciteit in licht de cruciale factor voor kosten beheersing. Bij de keuze van armatuur voor verlichting en het type led moet voor efficiƫntie alle aandacht zijn.

Lichtrichting en homogeniteit

Het licht in LED-lampen komt van een kleine puntbron. Bij teelt in vertical farm is de richting van het licht essentieel. De lichtbron bevind zich op korte afstand van de planten en daarmee kan de richting en intensiteit per plant verschillend zijn.

Planten zullen van nature naar het licht toegroeien. In een vertical farm kan dit betekenen dat planten zich niet allemaal gelijk richten. Om een gelijkmatige groei te krijgen moet het licht een zo uniform mogelijke bron hebben en op gewas niveau uniform zijn. Voor daglichtloze ruimten waarbij de lampen dicht op het gewas hangen ligt het voor de hand om gebruik te maken van LED armaturen met een ruimtelijk goede verdeling van de lichtbronnen over het teeltoppervlak. Als de afstand tussen gewas en lamp groot, kan de lichtverdeling op gewasniveau beter worden gecontroleerd en kunnen de LEDā€™sĀ  geconcentreerd op enkele punten hangen.

Bij het inrichten van een vertical farm moet altijd eerst een lichtplan worden gemaakt, dat voldoet aan gestelde eisen van homogeniteit en intensiteit. Na bouwen van de installatie moeten intensiteit en verdeling nauwkeurig worden gemeten. Daarbij is essentieel om op een gestandaardiseerde wijze te meten. De lichtsensor moet horizontaal worden gehouden. Als de lichtverdeling van de bron niet uniform is kan meten met de lichtsensor die naar de bron toe wordt gedraaid een verkeerde waarde van de lichtintensiteit geven.Ā Ā 

Ā 

Meer informatie

High Tech Horticulture

Ā