De Kletspot - Reflectie

Een ‘Kletspot’ is een hulpmiddel om het échte (familie)gesprek op een ongedwongen en leuke manier op gang te brengen en te voeren. Op een informele manier komen allerlei belangrijke vragen en antwoorden aan bod. Ter voorbereiding op het gesprek worden alle onderstaande vragen op een stukje papier gezet. Alle papiertjes worden opgevouwen en in een pot gedaan. Om de beurt pakt een familielid een papiertje en beantwoordt de vraag. De andere familieleden mogen doorvragen als het antwoord niet duidelijk of incompleet is. Spreek vooraf af hoelang je over een vraag wilt doen. 

Vragen  “Kletspot – Reflectie”:

Terugblik op het overnameproces

1. Hoe zou je het overnameproces beschrijven als je erop terugkijkt? Welke momenten springen eruit?

2. Wat heb je van het overnameproces geleerd?

3. Wat hebben wij als groep/familie van de bedrijfsovername geleerd?

4. Is er een specifiek onderdeel van de overname dat je anders had willen aanpakken, en waarom?

5. In hoeverre is het proces anders verlopen dan verwacht?

Rollen en verantwoordelijkheden

6. Gaan de taken en verantwoordelijkheden nog wijzigen?

7. Wat heb je na de overname aangepast aan het bedrijf?

8. Worden bijzondere afspraken (zoals erfgrenzen) daadwerkelijk nageleefd?

Positieve en negatieve ervaringen

9. Wat was het spannendste aan de overname? Waar zag je tegenop?

10. Noem twee positieve en twee negatieve punten die hebben bijgedragen aan het proces.

11. Wat is iets heel positiefs als je terugkijkt op de overname? Waar word je blij van?

Persoonlijke groei en inzichten

12.   Wat heeft er definitief voor gezorgd dat je wist dat je een bedrijf wilde overnemen/overdragen, of niet? 

13. Wat heb je over jezelf geleerd in dit proces? Geef jezelf een compliment.

14. Als ik het bedrijf niet over had genomen/gedragen dan had ik?  

15. Achter welke goede eigenschappen van jezelf of familie ben je gekomen tijdens de overname?

16. Hoe voel je je nu de overname heeft plaatsgevonden?

17. Wat heeft jou het meest geraakt tijdens de overname?

Toekomst en visie

18. Hoe zien jullie elkaar over vijf of tien jaar?

19. Welke leerlessen neem je mee naar een eventuele volgende overname?

20. Als ik het bedrijf morgen opnieuw zou overnemen/overdragen, dan zou ik… (noem maximaal twee dingen).

21. Hoe blijven we de overname en het bedrijf vieren?

Team en samenwerking

22. Ervaart iedereen een gelijkwaardige en eerlijke behandeling?

23. Staat iedereen nu in zijn/haar kracht?

24. Vertel jouw rechterbuurman/buurvrouw wat zijn/haar grootste talent of kwaliteit is geweest in het proces, en waarom.

Open

Hierbij een “zelf-uit-te-knippen”-versie van de Kletspot-Reflectie:

En dan dit nog:

Uitkomst onderzoek naar de Kletspot-Reflectie: hoe goed helpt hij bij bedrijfsovername?
De periode na het overnemen van het bedrijf is spannend een periode waarin de nieuwe rollen van overdragers, overnemers en familieleden allemaal hun eigen uitdagingen met zich meebrengen. Daarom onderzochten wij  de vraag: helpt de Kletspot Reflectie  om communicatie, zelfreflectie en samenwerking te bevorderen bij boeren en tuinders in die fase van een bedrijfsovername?

Onze bevindingen: De Kletspot Reflectie is getest aan de hand van deugdelijk onderzoek  en wat blijkt?  Gesprekken verlopen opener, verwachtingen worden helderder en emoties krijgen meer ruimte bij gebruik van dit instrument!.

Hoe werkt het in de praktijk?

De meeste agrarische ondernemers  vonden de Kletspot Reflectie prettig in gebruik: laagdrempelig, gestructureerd en een mooie manier om gevoelige onderwerpen bespreekbaar te maken. Goede begeleiding maakt echter verschil: een ervaren adviseur of coach kan helpen om de gesprekken nog meer diepgang te geven.

Adviseurs en coaches zijn ook in het onderzoek meegenomen. Zij geven aan:

✅ 85% beoordeelt het gebruiksgemak als goed of uitstekend
✅ 74% vindt de inhoud goed of uitstekend

✅ 70% zou de Kletspot Reflectie inzetten tijdens advies- of coachingswerk

✅ 63% vindt de toepasbaarheid goed, maar implementatie kan beter
⚠️ Aansluiting bij de doelgroep wordt wisselend beoordeeld.

Voor adviseurs en coaches: Denkt u erover om de Kletspot Reflectie in te zetten? Doen! In families waar al redelijk open wordt gecommuniceerd, levert het veel op. Voor meer ingewikkelde overnamesituaties is soms meer maatwerk nodig. Het is dan belangrijk om in een begeleid traject de gesprekken goed te sturen.