Markt introductie

Proces

Wanneer een selectie in de 2^e fase ook goed beoordeeld wordt dan is er een kans dat deze selectie als nieuw ras op de markt gaat komen. Voordat dat zover is moeten er allerlei onderhandelingen worden gedaan. De eerste stap is het aanvragen van IP eigendomsrecht. Dit betekent dat de raseigenaar kwekersrecht aanvraagt voor deze selectie, waardoor hij de rechtmatige eigenaar is. Bij het aanvragen van kwekersrecht moet een ras echt onderscheidend zijn van alle andere rassen. De Naktuinbouw voert eerst een toelatings- kwekersrecht- en keuringsonderzoek uit om dit vast te kunnen stellen.        Wanneer een raseigenaar het kwekersrecht heeft voor een ras dan gaat hij vervolgens via een vooraf bepaalde strategie het ras in de markt zetten. Soms worden rassen in een clubconcept op de markt gezet. Dit betekent dat een beperkt aantal personen of organisaties het ras op de markt brengen en verhandelen volgens een vaste marketingpolitiek en een vast promotiebeleid. De licentiehouders van het ras bepalen zelf wie het ras mag telen en hoeveel er geteeld mag worden en hoe het wordt afgezet. Een raseigenaar kan zelf licentiehouder zijn, maar het is ook mogelijk dat een ander bedrijf het ras koopt van een raseigenaar. Een fruitteler moet eerst lid worden van de club om het ras te mogen telen.

Natyra

Een voorbeeld van een clubras is de Natyra appel (merknaam) met als ras naam SQ159. Het ras is ontwikkeld door Stichting Wageningen Research – Wageningen Plant Research. De licentiehouder van dit ras is Fresh Forward. Het is een kruising tussen Elise en een schurftresistente selectie van deze stichting. De SQ159 is een schurftresistente appel. Dit is een van de redenen waardoor de appel geschikt is voor de biologische teelt. De Duitse belangenorganisatie FÖKO heeft al in een vroeg stadium aangegeven interesse te hebben in dit ras. Vanaf 2010 tot en met 2015 kregen alleen de Duitse biologische telers, die lid zijn van de FÖKO, de mogelijkheid om Natyra bomen aan te planten en als Natyra appel te verkopen. Na 5 jaar konden ook andere biologische telers aanhaken. De merknaam Natyra is alleen voorbehouden aan erkende biologische fruittelers. Naast de interesse vanuit de biologische fruittelers was er ook interesse vanuit conventionele fruittelers en retailers. Daarom werd een overeenkomst gesloten met een Belgische supermarktketen Colruyt. De fruittelers die leveren aan Colruyt telen de appel conventioneel. Het verschil tussen de biologische en de gangbare teelt van deze appel wordt duidelijk gemaakt met een andere naam. De biologische SQ159 wordt Natyra genoemd en de conventioneel geteelde SQ159 heet Magic Star. Het is mogelijk dat deze appel in een ander land een andere merknaam krijgt. Er wordt verwacht dat de SQ159 bomen ook snel in andere landen zullen worden aangeplant.

In Nederland gaat de Albert Heijn de SQ159 appel exclusief verkopen en is Vogelaar Vredehof de partij die de vruchten gaat leveren aan de Albert Heijn. De Albert Heijn gaat ook een eigen merknaam geven aan het ras. Door een ras een merknaam te geven kan een supermarktketen exclusiviteit creëren. Fresh Forward blijft licentie houder, dit betekent dat alle partijen die betrokken zijn bij de opkweek, teelt of de handel en verkoop van het ras een contract moeten tekenen met Fresh Forward. Zij bepalen zelf de strategie voor het in de markt zetten van het ras. Een licentiehouder verdiend geld doordat zij voor elke boom die wordt verkocht een bepaald bedrag krijgt en of geld krijgt voor de kilo’s vruchten die worden verkocht. Een raseigenaar kan er ook voor kiezen om een ras als vrij ras in de markt te zetten. Met deze strategie is er veel minder controle en organisatie. De raseigenaar heeft dan alleen een overeenkomst met een aantal boomkwekers. De boomkwekers mogen zelf bepalen aan welke fruittelers zij de bomen verkopen. Deze strategie wordt vaak gebruikt bij een ras voor een niche markt. Als er de verwachting is dat het ras niet heel groot zal worden dan is het verstandiger om te kiezen voor een vrij ras, omdat hier veel minder kosten aan verbonden zijn voor andere organisatie en promotie.