Kasinstallaties
- Alexander Boedijn
- Servicedesk Groenkennisnet.nl
De lichttransmissie van een kas wordt voor het grootste deel bepaald door de transmissie van het glas. Maar ook de volgende installaties in de kas onderscheppen licht:
scherm en scherminstallatie
warmtewisselaars
ventilatoren
gewasdraden
lampen
verneveling
beregening
verwarmingsnet boven het gewas
Als vuistregel voor lichtonderschepping kan de halve-omtrek methode gebruikt worden. Voor bijvoorbeeld een verwarmingsbuis van 28 mm is de halve omtrek 44 mm. Bij 2 buizen op een 4 m kap is dit ruim 2% lichtverlies wanneer de buizen zwart zouden zijn. In de praktijk zullen witte buizen in dit geval dan zo'n 1% licht onderscheppen.
Schermen
In geopende toestand moet het scherm zo min mogelijk licht afvangen. Een open scherm (opgevouwen of opgerold) onderschept nog altijd zo'n 1-2% licht. Door het schermpakket te integreren in bijvoorbeeld de tralieligger of goot kan de lichtonderschepping verminderd worden. Een open scherm kan, vooral bij helder glas, lokale verschillen in lichtintensiteit veroorzaken van gemiddeld 10%. Een diffuus scherm kan echter juist ook zorgen voor een egale lichtverdeling.
Het transmissieverhogende effect van een Venlo dek ten opzichte van een plat dak kan ook toegepast worden op het scherm. In het Winterlicht-project is hier uitvoerig onderzoek naar gedaan. Onderstaande figuur laat een 'zaagtand' scherm zien onder een helling die gelijk is aan de dakhelling waarmee in theorie een lichtwinst tot 3% gerealiseerd kan worden. Natuurlijk brengt een scherm onder een hoek een aantal praktische uitdagingen met zich mee op het gebied van mechaniek, installeren van het scherm, isolerende werking en condens.
Simulatie van een zaagtand scherm gemonteerd in een Venlo kas
In de gerealiseerde Winterlichtkas is gebruik gemaakt van dit principe en is een dubbel scherm gemonteerd dat in tegenfase loopt met de dakhelling.
Scherm in de Winterlichtkas
Lampen
Hoe compacter het armatuur hoe minder licht er wordt afgevangen. Daarnaast is de situering van het armatuur ook van belang; zo zal een armatuur wat onder de tralie hangt minder licht afvangen dan een armatuur naast de tralie. Uit berekeningen is gebleken dat vijf SON-T lampen in een 8 m tralie en 4 m kap ongeveer 2% natuurlijk licht afvangen wanneer ze zijn bevestigd onder de tralie.