Voorbeeld 1. De Vrakelberg in het Heuvelland

De Vrakelberg is een “klassieke” helling met kalkgrasland. De hieronder gemaakte opname van die helling komt uit een doctoraalverslag van studenten van de R.U. Utrecht en is gemaakt in 1985. Voor de identificatie gebruiken we - met enige voorkennis - de tabel van de Klasse der kalkgraslanden uit De Vegetatie van Nederland, pg 147. Je kunt deze ook in SynBioSys bekijken, en vergelijken met tabellen van andere graslanden of zoomvegetatie.

De totale soortensamenstelling duidt op de klasse r15 Festuco-Brometea, Klasse der kalkgraslanden. Weliswaar zijn er slechts vier kensoorten van deze klasse en het enige verbond en de enige associatie daarin, maar er is een hele reeks van differentiërende graslandsoorten: soorten die binnen de formatie van de graslanden vooral in deze klasse (soms ook in een beperkt aantal andere grasland-klassen) voorkomen. Bovendien komen de begeleidende soorten van andere graslanden (met name klasse r16) en zoomvegetatie (klasse r17) die in deze opname staan vrijwel allemaal ook met hoge presentie (trefkans) voor in de vegetatietabel van klasse r15. Tenslotte komt Gevinde kortsteel met een hoge bedekking voor (3 = 25-50%); in de Veldgids Plantengemeenschappen (Schaminée et al. 2010) is aangegeven dat de karakteristieke bedekking van deze soort meer dan 20% is bij de enige associatie van klasse r15. Oftewel:

  • er zijn twee kensoorten van klasse r15 aanwezig en één van verbond r15Aa;

  • er zijn veel begeleidende soorten met een hoge trouwgraad aanwezig,

  • Gevinde kortsteel komt met hoge bedekking voor.

Er komt maar één associatie in ons land voor binnen deze klasse, maar het zou ook nog om een rompgemeenschap van het verbond of de klasse kunnen gaan. Doorslaggevend voor toedeling op associatieniveau is dat er een kensoort van de associatie aanwezig is, namelijk Gentianella germanica, weliswaar met zeer lage presentie. Kortom, de totale soortensamenstelling geeft geen reden tot twijfel dat het hier om de associatie r15Aa1 Gentiano-Koelerietum gaat. Er ontbreken weliswaar een aantal kensoorten van associatie, verbond en klasse maar dat zijn vooral soorten met een lage presentie/trefkans.

 

 

De Wrakelberg in de omgeving van Eys is één van de weinige hellingen met goed ontwikkeld kalkgrasland in ons land. Op de foto zie je het roze bloeiende Soldaatje (Orchis militaris) en een grote populatie van de geel bloeiende Harige ratelaar (Rhinanthus alectorolophus) (Foto: John Janssen).