3 - Overnamesom
- Servicedesk Groenkennisnet.nl
- Nienke Schrijver-van Dijk (Deactivated)
Analytics
‘Een bedrijfsoverdracht is voor 20% zakelijk en voor 80% emotioneel’
Op de vraag ‘Wat is een reële overnamesom voor het bedrijf?' oftewel ‘Wat is het bedrijf waard?’ kan niet altijd een eenduidig antwoord worden gegeven. In de agrarische sector is er vaak sprake van veel vermogen en een wisselend rendement en dat brengt een bijzondere dynamiek met zich mee. Financiële gegevens, zoals de bedrijfseconomische boekhouding of een balans, kunnen een globaal beeld geven. Vaak zitten er fiscale aspecten aan. Daarnaast zijn er tal van bouwstenen die gebruikt kunnen worden om de waarde te bepalen, waarvan een aantal harde financiële factoren, maar ook elementen die 'familiair' benaderd moeten worden. Dit thema gaat over de overnamesom en de factoren die daarbij komen kijken.
Verschillende factoren
Binnen een gezin kan er spanning zijn over hoe er omgegaan wordt met geld. Bij een bedrijfsoverdracht is geld vaak ook één van de grote struikelblokken in het proces. Hoe komt dat?
Eerst en vooral heb je geen vaste maatstaf om de waarde van iets te bepalen. Je hebt enerzijds de bedrijfseconomische waarde, waarbij je rekening houdt met wat het bedrijf kan opleveren. Anderzijds heb je de marktwaarde. Dat is een prijs die net zo hoog is als wat een gek ervoor wilt geven. Tot slot is er de emotionele waarde, die vormt de basis voor wat jij bereid bent om te betalen om iets te behouden of te verkrijgen.
Moeten we waarde altijd en alleen maar uitdrukken in euro's, of bestaan er andere vormen van 'waarde' waar we rekening mee zouden moeten houden? Dit is een belangrijk punt in de overweging.
De overnemer en overdrager hebben (deels) tegengestelde belangen. Als overnemer heb je belang bij een lage overnameprijs en als overdrager bij een hoge prijs. Bij een bedrijfsoverdracht probeert men meestal een zo goed mogelijke balans te vinden tussen een economisch realistische prijs en de huidige marktwaarde. Het is belangrijk dat je open en eerlijke informatie krijgt over hoe de uiteindelijke balans voor het familiebedrijf tot stand zal komen. Toch is het vaak een drempel om over financiën te spreken.
Niet overnemende familieleden spelen ook een rol. Een broer of zus wil bijvoorbeeld niet hebberig of onwetend overkomen. De opvolger komt niet graag voor onoverkomelijke eisen te staan en de overdragende ouders willen zo goed mogelijk iedereen gelijk behandelen én tegelijkertijd de continuïteit van het bedrijf veilig stellen. Een goed gesprek hierover kan veel onrust in het gezin voorkomen!
In heel veel gevallen begint het overnameproces met het vormen van een maatschap of een firma, waardoor er over een periode van een aantal jaren aan een adequate eigenvermogenspositie gewerkt kan worden door de overnemer. Hoewel bepaling van de overnamesom hier in theorie los van staat, heeft het vaak wel degelijk een invloed!