Xtract

Xtract

Xtract is een gestandaardiseerd mengsel van plantenextracten bestaande uit 5.4%  carvacrol (uit oregano, Origanum spp.), 3.2% cinnamaldehyde (uit kaneel, Cinnamomum spp.) en 2.2% capsicum oleoresin (uit rode peper, Capsicum annum). Het wordt gebruikt in premixen of mengvoeders, voor zeugen en biggen. Bij biggen rond het spenen geeft het volgens de producent een betere conditie van het darmslijmvlies, een betere darmflora en een gunstige verandering van het patroon van gevormd vluchtige vetzuren. Het wordt ook wel gebruikt bij konijnen. Diervoederadditief.

Recent in vitro onderzoek (Liu et al., 2012) liet zien dat de plantenextracten die gebruikt worden in Xtract ontstekingsremmende eigenschappen hebben. Eerder had dezelfde groep onderzoekers (Liu et al., 2011) laten zien dat plantenextracten zoals 10 ppm capsicum oleoresin (CAP), knoflook (GAR), of geelwortel oleoresin (TUR) bij een experimentele Coli infectie bij gespeende biggen invloed hadden op de samenstelling en het aantal witte bloedcellen en invloed had op ontstekingsmediatoren.

Konijnen

Het meeste onderzoek is gedaan bij varkens en pluimvee, maar het wordt in de praktijk ook bij konijnen toegepast. Er is onderzoek gedaan naar de microbiële status en de kwaliteit van konijnenvlees na toediening van een kruidenpreparaat of Xtract (Pogány Simonová et al., 2012). Hiervoor zijn 120 mannelijke Hyplus konijnen van 5 weken oud gevoerd met 5 verschillende voeders: E1, E2, E3, E4 en een controlegroep C1. Het experiment duurde 42 dagen. E1 kreeg gedurende 21 dagen salie extract (10 μL/dier/dag) via het drinkwater, E2 kreeg oregano extract (10 μL/dier/dag, E3 kreeg Eleutherococcus senticosus poeder en E4 kreeg Xtract (15 mg/100 kg voer), terwijl de controlegroep geen additieven kreeg. Doel was te kijken naar de effecten op de microbiele status van konijnenvlees. Hiervoor werden 3 dieren per groep geslacht op dag 21 en 42 van het experiment en de spier Biceps Femoris uitgenomen, gekoeld en bacteriologisch onderzocht. Reductie van enterococcen, coagulase-negative staphylococcen en Staphylococcus aureus bij salie en oregano was duidelijker op dag 42 dan op dag 21. Bij de Xtract gevoerde dieren werd op dag 21 al een antibacterieel effect gezien.

Varkens 

Bij jonge biggen is het effect van Xtract op hoge blootstelling aan oxidatieve stress door meervoudig onverzadigdevetzuren in het dieet onderzocht (Frankič et al., 2009). Hiervoor zijn 32 borgen (kruisingen van 10,9 kg) verdeeld over 4 proefgroepen. De negatieve controlegroep (C) kreeg een dieet met 17,2 % energie uit vet, bij de andere drie groepen was oxidatieve stress geïnduceerd door toepassing van lijnzaadolie wat de tarwezetmeel verving om het energiegehalte uit vet te verhogen tot 34,1 %. Een van deze groepen fungeerde als positieve controle (PC), een andere groep kreeg bij dit dieet 271,2 mg/kg Xtract (XT) en de laatste groep kreeg 90.4 mg/kg vitamine E toegevoegd. Na 14 dagen op deze voeders is bloed en urine bemonsterd voor onderzoek naar vetperoxidatie en DNA schade. Uit de analyses bleek dat zowel Xtract als vitamine E de varkens konden beschermen tegen negatieve effecten van oxidatieve stress. Onderzoek naar de effecten van plantenextracten bij de zeug op de voeropname en de prestaties van de biggen werd uitgevoerd met een combinatie van plantenextracten (Xtract, carvacrol, cinnamaldehyde en capsicum oleoresin) 110 g/ton voer, yucca 200 g/ton en quillaja 259 g/ton en vergeleken met controles (Ilsley et al., 2003). Hiervoor kregen 80 zeugen vanaf dag 107 van de dracht tot aan het spenen (op 23 dagen) deze voeders; tijdens de dracht 2,5 kg per zeug per dag en tijdens de lactatie ad lib. Er is gekeken naar de voeropname van de zeug, de verteerbaarheid van de voeders via mestonderzoek, rugspekdikte van de zeugen en levend gewicht en de temperatuur van de biggen bij de geboorte, en groei van de biggen (op dag 1, 7, 14, 21 en 23). De groei van de biggen gedurende de eerste 24 uur werd significant beïnvloed door het dieet van de zeug, waarbij de plantenextracten het beste presteerde (117 gram/ big per dag tegenover 99 bij de controles, 107 bij yucca en 77 bij de quillaja).  Het lichaamsgewicht van de biggen was ook hoger bij deze groep. Er was geen verschil tussen de groepen in groei van de biggen gedurende de eerste14 dagen, maar van 14-21 dagen presteerde de plantenextracten significant beter en ook het gewicht van de biggen op 21 dagen voor deze groep het hoogst (resp 6878 g Xtract, versus controle  6584 g, Quillaja 6330 g en Yucca 6498 g, P < 0.05). Vergelijkbaar onderzoek later uitgevoerd (Matysiak et al., 2012), waarbij 20 zeugen al dan niet Xtract (100mg/kg voer) in het voer kregen vanaf dag 90 van de dracht tot dag 28 (speenleeftijd) van de lactatie. Hier vertoonden de Xtract zeugen minder verlies aan rugspek tijdens de lactatie en een hoger lactose gehalte in de melk. De biggen van deze zeugen vertoonden een significant hogere dagelijkse groei en een hoger speengewicht vergeleken met de controles. Bovendien was de mortaliteit bij de biggen significant lager dan bij de controles. Onderzoek naar de effecten van Xtract al dan niet in combinatie met mierenzuur is uitgevoerd bij vroeg gespeende biggen (Manzanilla et al., 2004). Hiervoor zijn 126 biggen die op 20 dagen waren gespeend verdeeld over 24 hokken eerst 12 dagen gevoerd met standard gemedicineerd startvoer. Daarna is een stress challenge uitgevoerd die was gebaseerd op sociale en voergerelateerde stressfactoren, waarna de de dieren werden verdeeld in 6 groepen. Deze groepen bestonden uit toevoeging van Xtract aan het voer in een dosering van 0, 150,  en 300 mg/kg, en twee niveaus mierenzuur, respectievelijk 0 en 0.5%. Op dag 24 en 25 van de stressperiode zijn 8 dieren per groep gedood en is de darm onderzocht. Op twee dagen na de stressperiode trad er E. Coli K88 diarree op, waarbij 5 dieren doodgingen, waarvan 1 in de Xtract groep.  Mierenzuur gaf een betere voederconversie wat gepaard ging met een kortere villus lengte en een lagere feacale microbiele massa.  Zowel Xtract als mierenzuur vergrootten de maaginhoud en het percentage droge stof, wat een langere maagretentie van de voedselbrij suggereert.  Xtract zorgde voor een verminderde microbiële massa in het ileum en verhoogde de ratio tussen lactobacillen en enterobacteriacea. Het vrije vetzuur profiel in het cecum was ook veranderd door Xtract waarbij acetaat toenam en butyraat en valeraat afnam. Zowel Xtract als mierenzuur bleken het gastrointestinale ecosysteem te beïnvloeden.  De effecten van toevoeging van Xtract (0,03 %) aan het dieet op de microbiële flora bij vroeg gespeende biggen is vergeleken met butyraat (0,3%) en avilamycine (0,04 %)(Castilla et al., 2006). Ook hier werd een verhoogde ratio tussen lactobacillen en enterobacteriacea in het cecum gevonden bij de Xtract groep. Onderzoek naar de effecten van Xtract op de vleeskwaliteit van varkens wees uit dat 30 varkens die 80 mg/kg Xtract kregen in het groeitraject van 30-100 kg vergeleken met 30 controlevarkens betere vleeskwaliteit hadden (Kołodziej-Skalska et al., 2011). Zo was er een verminderde geleidbaarheid van de rugspier (longissimus dorsi) 24 uur postmortem, minder dripverlies en minder kookverlies, maar een betere waterbinding en een betere kleur van het verse vlees.  

In overleg met de leverancier 

Castillo, M., Martín-Orúe, S.M., Roca, M., Manzanilla, E.G., Badiola, I., Perez, J.F., Gasa, J. 2006. The response of gastrointestinal microflora to avilamycin, butyrate and plant extracts in early-weaned pigs. Journal of Animal Science 84, 2725-2734.

Frankič, T., A. Levart and J. Salobir. 2009. The effect of vitamin E and plant extract mixture composed of carvacrol, cinnamaldehyde and capsaicin on oxidative stress induced by high PUFA load in young pigs. Animal 2009, 1-7.

Ilsley, S.E., Miller, H.M., Greathead, H.M.R., Kamel, C. 2003. Plant extracts as supplements for lactating sows – effect on piglet performance, sow feed intake and diet digestibility. Journal of Animal Science 77, 247-254.

Kołodziej-Skalska, A., A. Rybarczyk,  B. Matysiak, E. Jacyno, A. Pietruszka and M.Kawecka. 2011. Effect of dietary plant extracts mixture on pork meat quality. Acta Agriculturae Scand Section A 61, 80-85.

Liu, Y., Song, M., Che, T.M., Bravo, D., Pettigrew, J.E. 2012. Anti-inflammatory effects of several plant extracts on porcine alveolar macrophages in vitro. J Anim Sci. 90, 2774-83.

Liu, Y., M. Song, T. M. Che, J.A. Soares, D. Bravo, C. W. Maddox and J. E. Pettigrew. Effects of plant extracts on peripheral blood immune cells and inflammatory mediators of weaned pigs experimentally infected with a pathogenic E. coli. J. Anim. Sci. Vol. 89, E-Suppl.1, 579.

Manzanilla, E.G., Perez ,J.F., Martin, M., Kamel, C., Baucells, F., Gasa, J. 2004. Effect of plant extracts and formic acid on the intestinal equilibrium of early-weaned pigs. Journal of Animal Science 82, 3210-3218.

Matysiak, B., E. Jacyno, M. Kawęcka, A. Kołodziej-Skalska and A. Pietruszka. 2012. The effect of plant extracts fed before farrowing and during lactation on sow and piglet performance. South African Journal of Animal Science 2012, 42, 15-21. 

Pogány Simonová, M., A. Lauková, Ľ. Chrastinová, R. Szabóová, V. Strompfová. 2012. Microbial status and quality of rabbit meat after rabbits feed supplementation with phyto-additives. Potravinarstvo, vol. 6, 41-44.