5.1. Waar wil ik op selecteren?
- Former user (Deleted)
- Tessa Jacobs
Natuurlijk wil je de beste dieren selecteren als ouderdieren. Maar wat zijn de beste dieren? Hoe wordt dat bepaald? Vaak wil je op meer dan één kenmerk selecteren. Een dier moet bijvoorbeeld én gezond zijn én goed zijn in waar het voor bedoeld is (bijvoorbeeld melkproductie, sport, vleesproductie, eieren leggen, enzovoort) én er nog mooi uitzien ook. Er zal waarschijnlijk niet één dier zijn die dat allemaal tegelijk in zich heeft. Je zult dus keuzes moeten maken. Een manier om dat te doen is door de kenmerken allemaal een waarde te geven. Dat kan een economische waarde zijn: wat brengt een verbetering van dat kenmerk met één eenheid (bijvoorbeeld kg melk) op? Economische waarden worden in de commerciële fokkerij van landbouwhuisdieren gebruikt. Een andere manier is om te kijken welk kenmerk gevoelsmatig of in de beoordeling het belangrijkst is. Een extra punt in een dressuurwedstrijd is bijvoorbeeld moeilijk in geld uit te drukken. Maar het is wel wat je wilt bereiken. En als je dat belangrijker vindt dan een extra punt op de exterieurkeuring, dan wordt de dressuuraanleg zwaarder gewogen in je fokdoel.
Genetische correlatie
In de natuur zien we nogal eens dat kenmerken met elkaar samenhangen. Wanneer een dier hoog scoort voor een kenmerk, kun je de score voor het andere kenmerk al bijna voorspellen. Deze verbanden tussen twee kenmerken kunnen een erfelijke achtergrond hebben. Wanneer je selecteert is het van groot belang de genetische samenhang (correlatie) tussen de kenmerken te kennen, want selectie op het ene kenmerk heeft ook gevolgen voor het andere kenmerk.
Je wilt twee vaders inzetten voor de volgende generatie. Voor kenmerk 1 zou je E en F kiezen en voor kenmerk 2 A en B. Bij de keuze voor E en F heeft kenmerk 1 dan een gemiddelde waarde van 135, maar kenmerk 2 de waarde van 85. Kies je A en B, dan heeft kenmerk 1 de waarde van 95 en kenmerk 2 die van 125. Wil je kenmerk 1 en 2 tegelijkertijd verbeteren, dan kies je voor vader C en vader D. Kenmerk 1 heeft dan een gemiddelde waarde van 115 en kenmerk 2 van 105. Maar voor beide kenmerken is dit minder dan wanneer je alleen op 1 of alleen op 2 selecteert.