1.1 Waarom dit handboek?

De bodem is een waardevol bezit en is belangrijk voor veel processen die leven op aarde mogelijk maken. De bodem is een belangrijk deel van de oplossing voor bijvoorbeeld het tegengaan van klimaatverandering, het produceren van voldoende voedsel en andere producten voor de groeiende wereldbevolking, maar tegelijkertijd is de bodem ook cruciaal voor het behoud en herstel van biodiversiteit. Omdat een groot deel van het areaal in gebruik is met agrarisch doel, hebben veranderingen in bodemgesteldheid ook grote effecten op het functioneren van het ecosysteem.

Dit Handboek wordt gefinancierd vanuit het KoM-project Beter Bodembeheer, dat als doel had om de kennis uit de PPS Beter Bodembeheer en aanpalende onderzoeksprogramma’s en projecten zoals Slim Landgebruik, EJP SOIL, PPS ‘Kringloop organische stof én bodemweerbaarheid bevorderen’ en de SIA-projecten rond bodem te communiceren naar de praktijk, zodat deze nieuwe kennis door meer boeren makkelijker vindbaar en beter toegepast kan worden. Hiermee draagt dit KoM-project bij aan het duurzaam beheer van landbouwbodems per 2030.

In het Nationaal Programma Landbouwbodems (NPL) heeft de overheid met het bedrijfsleven afgesproken dat landbouwbodems in 2030 duurzaam beheerd worden en dat 0.5 Mton koolstof jaarlijks wordt vastgelegd in landbouwbodems. Om de doelstelling dat landbouwbodems in 2030 duurzaam beheerd worden en voldoende koolstof opslaan te behalen is het essentieel dat ontwikkelde wetenschappelijke kennis over bodems en beter bodembeheer ook zo goed mogelijk en naar zo veel mogelijk landbouwers vertaald wordt naar de praktijk.

Duurzaam beheer van landbouwbodems is cruciaal in:

• Behoud van landbouwproductie: gezien ontwikkelingen met bijvoorbeeld bodemverdichting, verdroging, verzilting, beschikbaarheid gewasbeschermingsmiddelen en verarming bodemkwaliteit. 

• Bijdrage aan maatschappelijke vraagstukken als koolstofvastlegging, klimaatadaptatie, waterkwaliteit, verminderen van emissies naar water en lucht en behoud van biodiversiteit.