Circulaire glastuinbouw

Afhankelijkheid van primaire grondstoffen

De glastuinbouw gebruikt als sector verscheidene productiemiddelen waaronder meststoffen, substraat, CO₂, plastics en water om biomassa te produceren; planten, groenten en fruit. Voor een groot deel van deze grondstoffen is de glastuinbouw, net als veel andere sectoren, afhankelijk van natuurlijke reserves die over de hele wereld verspreid liggen. Denk aan aardgas voor de productie van energie, CO₂ en stikstofmeststoffen (N). Of aan fosfaatgesteente (P) en potas (K) dat uit mijnen wordt gewonnen om meststoffen van te maken. Basalt en veen voor substraat. Ruwe olie voor plastic. In het onderstaande toekomstbeeld van de glastuinbouw staan deze grondstofstromen afgebeeld in een grijze cirkel omdat de import en het gebruik van primaire abiotische grondstoffen in een circulaire economie worden afgebouwd.

Open

Een richtinggevend toekomstbeeld voor de glastuinbouw in een circulaire economie. De afhankelijkheid van eindige grondstoffen uit natuurlijke reserves wordt afgebouwd. In plaats daarvan worden zoveel mogelijk lokale, hernieuwbare bronnen ingezet en materiaalkringlopen worden, samen met andere sectoren, verder gesloten.

Een circulaire toekomst

In plaats daarvan wordt er in de groene cirkel via R-strategieën gewerkt aan kringloopketens. De kringloopketens moeten ontworpen zijn om grondstoffen zo lang mogelijk her te gebruiken. Daarmee voorkomt de glastuinbouw dat de sector bijdraagt aan uitputting en verlies van grondstoffen. Ook de impact op het milieu wordt verminderd omdat grondstoffen niet meer als afval of emissie eindigen.

Je ziet rechtsboven een groene pijl met daarop andere sectoren afgebeeld. Circulariteit gaat verder dan ieders eigen sector of expertise. Eén van de oplossingsrichtingen ligt in het verbinden van verschillende sectoren. Het doel van die verbinding is om uitgaande materiaalstromen van het ene (voedsel)productiesysteem te verwaarden tot bruikbare grondstoffen voor een ander productiesysteem. Dit concept noemen we in deze Wiki ‘cross-overs’ en wordt verderop uitgebreider besproken.

De uitdaging?

Verduurzaming doorzetten zodat de glastuinbouw sector:

• minder afhankelijk wordt van primaire grondstoffen;

• de impact op milieu vermindert;

• waardevolle reststromen levert en andere reststromen upcyclet ;

• gezonde producten van hoge kwaliteit blijft leveren.

Wat gebeurt er al?

Gelukkig al een heleboel! Een overzicht met bestaande circulaire praktijken en -innovaties is voor zes belangrijke materiaalstromen in de glastuinbouw – water, meststoffen, CO₂, substraat, plastics en biomassa – hier te vinden: Stappen naar circulaire glastuinbouw: Transitiepaden en innovaties

In deze interactieve pdf waar je binnen 10 min. makkelijk doorheen klikt, lees je bijvoorbeeld over gietwater uit afvalwaterzuiveringsinstallaties (AWZI’s), meststofproductie uit dierlijke- en plantaardige reststromen, groene ammoniak en -nitraat, alternatieve substraten, biogene CO₂, herontwerp van plastic teeltmiddelen en natuurlijk verwaarding van restbiomassa uit de glastuinbouw.