Een circulaire economie?

Circulaire economie in het kort

In Nederland, Europa en wereldwijd wordt er gewerkt aan de overgang naar een circulaire economie. Maar waarom eigenlijk? Dat heeft alles te maken met grondstoffen. Het huidige economische systeem is gebaseerd op grondstofwinning om daar vervolgens producten van te maken, deze te gebruiken en daarna weg te gooien. Dat is geen duurzaam model dat we nog generaties lang kunnen volhouden. Ten eerste omdat de bronnen waar grondstoffen vandaan komen op den duur op raken. Denk aan aardolie en aardgas, maar ook aan mineralen en metalen zoals fosfaatgesteente en koper.

Open

Van een lineaire economie naar een circulaire economie. Hoe gaan we de verscheidene grondstofstromen tot sluitende kringlopen maken?

In een circulaire economie eindigen grondstoffen dus niet als afval. Minder afval is meteen ook de tweede belangrijke reden om naar een circulaire economie over te gaan. Door afval en emissies te voorkomen, verminderen we onze negatieve impact op het milieu. Recyclen kennen we allemaal, maar het overgrote deel van de grondstoffen die we gebruiken eindigt vooralsnog in de bodem, rivieren, zeeën en lucht met vaak negatieve gevolgen voor mens en natuur. Ook zijn de grondstoffen na uitstoot als ‘afval’ zeer moeilijk terug te winnen omdat ze sterk verspreid zijn. Laten we fosfaat, een belangrijke meststof voor onze voedselproductie, als voorbeeld nemen. Het terughalen van fosfaat uit een oceaan of rivier, is vergelijkbaar met een schepje suiker terughalen nadat je het hebt opgelost in een zwembad! Behalve dat hergebruik en recycling zorgt voor minder afval dat in het milieu terecht komt, kan het ook de impact van mijnbouw en transport op het milieu verminderen doordat er minder primaire abiotische grondstoffen nodig zijn. Onderstaande video van de EllenMacArthur Foundation geeft in hoog tempo weer waar de circulaire economie om draait.

Maatregelen in Nederland

Op de website van het Rijksbrede programma Nederland Circulair in 2050 lees je over de ambities en maatregelen die de Nederlandse overheid stelt om tot een circulaire economie te komen. Samengevat wil Nederland in 2050 een circulaire economie hebben waarin:

• zoveel mogelijk duurzame, hernieuwbare grondstoffen worden gebruikt;

• producten en grondstoffen worden hergebruikt;

• en nauwelijks afval bestaat.

De overheid heeft een richtinggevend doel gesteld om in 2030 al 50% minder primaire abiotische grondstoffen te gebruiken. Om dit te bereiken wordt ingezet op:

1. Grondstoffengebruik verminderen
We hoeven minder grondstoffen te gebruiken als we minder producten kopen, deze delen of ze efficiënter produceren.

2. Grondstoffen vervangen
Als er nieuwe grondstoffen nodig zijn, moeten we zoveel mogelijk duurzaam geproduceerde, hernieuwbare en beschikbare grondstoffen gebruiken. Dit maakt Nederland minder afhankelijk van fossiele grondstoffen en het is beter voor het milieu.

3. Levensduur verlengen
We kunnen producten en onderdelen langer en intensiever gebruiken. Bijvoorbeeld door ze te hergebruiken en te repareren. Zo zijn er minder vaak nieuwe grondstoffen nodig voor nieuwe producten.

4. Hoogwaardige verwerking
We kunnen materialen en grondstoffen recyclen zodat er nieuwe producten van worden gemaakt. Zo hoeven we minder afval te storten of te verbranden. En ontstaat er een groter aanbod van duurzame grondstoffen.