5.4 Veldroten
- VezelhennepWiki
Roten op het veld wordt ook wel ‘dauwroten’ genoemd.
Roten: ‘losweken’ van bastvezel en kernmateriaal in de plant
Na het oogsten blijft het hennepstro een aantal weken op het land liggen. Tijdens deze periode wordt door micro-organismen onder invloed van herhaaldelijk nat worden, o.a. door dauw, de lijmlaag tussen bastvezel en houtige kern in de plant verzwakt; dit heet ‘roten’. Gedurende het roten wordt de hennep enkele malen gekeerd om het rotingsproces homogeen en optimaal te laten verlopen. Door verzwakking van de lijmlaag (pectine) kunnen vezel en kernmateriaal (scheven) tijdens de volgende verwerkingsstap goed gescheiden worden (§6.1 voor technische toepassing en §7.1.1 voor textiel). De exacte duur van het roten is afhankelijk van het weer; de afbraak is een samenspel tussen regen, dauw en temperatuur.
Voor technische toepassingen is de rootduur ongeveer 2 weken en wordt 2 à 3 maal gekeerd. Voor textiel is de rootduur 5 à 6 weken en wordt 1 à 2 maal gekeerd.
Wanneer het rotingsproces te ver gaat, noemen we het rotten of overroten; de hennepvezels worden zwakker en verminderen in waarde. Zo resulteert overrote hennep in relatief meer korte zwingel- en hekel-‘afval’ vezel (§7.1.1, 7.1.3). Wanneer het stro te weinig geroot is, zal het scheiden van bastvezel en kernmateriaal meer energie kosten (§6.1), waardoor tevens de vezels meer beschadigd worden.
Bepalen van mate van roting
Tijdens het roten verkleuren de stengels van groen naar geel en tenslotte grijs (Foto beneden). De mate van roten kan bepaald worden met een betrekkelijk eenvoudige test (zogenaamde Fried test):[1]
Plaats een stuk hennepstengel van 8 cm lengte in een slank flesje/flacon.
Voeg kokend water tot zodat de gehele stengel onder water staat.
‘Vortex’ het flesje/flacon gedurende 10 seconden bij 2500 RPM.[2] Aanvullend nog 5x stevig verticaal schudden.
Bepaal de mate waarin de bastvezels los komen van de kern.
[1] http://www.global-sci.org/v1/jfbi/Biological-Treatment-of-Raw-Flax-with-Fungus
[2] https://www.ika.com/en/Products-LabEq/Shakers-pg179/Vortex-2-25000258/