1.1 Structuur en toepassingen van vezelhennepplant
De hennepplant kan tot ca. 4 m hoog worden. In onderstaande figuur links is de opbouw van de hennepplant schematisch weergegeven. Aan de buitenzijde van de stengel zitten de sterke bastvezels die we kennen als hennepvezels (figuur rechts). De zogenaamde primaire bastvezels zijn geschikt voor met name textiel; de secundaire bastvezels zijn korter, en daardoor minder geschikt voor textiel, maar wel voor bijvoorbeeld composieten en isolatie. De hoge sterkte (en stijfheid) danken de hennepvezels aan het hoge cellulose-gehalte (ca 70 gew.%) en de relatief kleine hoek tussen de hoofdrichting van de vezel en de richting van de cellulose moleculen in die vezel.[1]
Aan de binnenzijde van de stengel zit houtachtige kernvezels die we na scheiden van de bastvezels kennen als scheven. Tussen de bastvezels en kernvezels zit een soort lijmlaag die tijdens verdere verwerking wordt afgebroken (§5.4, 6.1, 7.1.1). De stengel is hol van binnen. In de top zitten bloemen rond de bloeiperiode, of zaden later in het seizoen. De gewichtsverhouding is ca. 25% bastvezels, 50% scheven en 25% voor de overige gewasdelen.
Schematische weergave van een vezelhennep plant (links) en de dwarsdoorsnede van een hennepstengel (rechts).
Microscopie foto van de dwarsdoorsnede van een stukje vezelhennepstengel.
Een overzicht van producten die gemaakt kunnen worden uit de verschillende gewasdelen, en hun toepassingen, zijn weergegeven in onderstaande tabel.
Gewasdeel | Component | Toepassing |
---|---|---|
Stengel | Bastvezel | Textiel; composieten; isolatie; etc. |
Scheven | Stalstrooisel; bouwblokken; etc. | |
Bladeren | ‘Theebladeren’ | Thee; drankjes |
Extracten | Neutraceutica; farmaceutica; thee; veevoer; veevoer additieven; grondstof voor groene chemie | |
Bloemen | Extracten | |
Zaden | Olie | Voeding; voedingssupplementen; cosmetica; industriële ingrediënten; veevoer |
Perskoek |
[1] https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8911747/pdf/materials-15-01901.pdf