Veehouderij - landschap
In de uiterwaarden van de IJssel bij Deventer pacht Annette Harberink 150 hectare land van de Stichting IJssellandschap. Ze houdt daar niet alleen 80 koeien, maar ze heeft ook de opdracht het terrein zo te beheren dat de Natura 2000 doelen gehaald worden. Zo moeten de heggen onderhouden worden. Een groot deel van het land is rustgebied voor weidevogels, er zijn speciale leeuwerikenveldjes en er zijn faunaranden. En op het land zijn drie geulen gegraven die vrij moeten blijven. In tijden van hoog water moet die geulen ruimte bieden voor de rivier de IJssel.
Het bedrijf, Natuurderij Keizersrande, bestaat sinds 2013. Het bedrijf kent een zoveel mogelijk gesloten kringloop. De 500 kilo melk die jaarlijks geproduceerd wordt, is echt een regionaal product. Het stro voor de stal en het voer van de dieren worden zelf verbouwd. De roodbonte MRIJ-koeien passen in de omgeving en de stallen zijn gebouwd met hout van bomen uit de omgeving.
Harberink produceert op grondgebonden wijze biologische melk en vlees en natuur, water en landschap. Melk en vlees vormen ongeveer twee derde van de omzet. Op termijn wil Harberink merkmelk in de regio gaan vermarkten. Het bedrijf ligt op loopafstand van Deventer en is toegankelijk via wandelpaden. Dat maakt het gemakkelijk om contact te leggen met burgers. De werkzaamheden en het onderhoud van het landschap en de natuur zijn investeringen in de community.
Dit onderhoud en het realiseren van de natuur- en waterdoelen gebeurt op contractbasis. Deze unieke combinatie van doelen vraagt om zowel een nieuwe aanpak als het gebruiken van ervaringskennis van de vorige generatie boeren. Harberink laat zich daarom gevraagd en ongevraagd adviseren bij de vele uitdagingen waar het jonge bedrijf voor staat, zoals de ganzen die in 2014 de helft van de grasvoorraad verorberden.
Voor Harberink is investering in de lokale gemeenschap essentieel. De werkzaamheden en het onderhoud van het landschap en de natuur zijn investeringen in de community. Die investering is nodig, vindt ze. Ze vindt het belangrijk een netwerk te hebben van mensen die open en kritisch kunnen adviseren. Ze zet sociale media zodat je zonder al te veel inspanningen een groot bereik hebt. De doelen die ze wil realiseren zijn ambitieus. Het kost tijd die doelen te bereiken, het vraagt er om continu te werken aan gelijkwaardige communicatie en vertrouwen. Met een zakelijk aanpak en uit haar hart investeert Harberink daarom veel tijd in haar omgeving. De insteek is dat uiteindelijk de community dit bedrijf moet dragen, financieel onafhankelijk van overheidsbeleid.
Meer informatie:
Factsheet Natuurderij Keizersrande, op weg naar een natuurinclusieve landbouw
Verdienmodellen Natuurinclusieve Landbouw, rapport Wageningen Economic Research 2019
Verdienmodellen Natuurinclusieve Landbouw, rapport Wageningen Economic Research 2017
Werken tussen wind en water, artikel De boerin, 2016
Filmpje Op weg naar een natuurinclusieve landbouw : veehouder Annette Harberink
Filmpje KeizersrandeÂ
Boerin aan de rivier, video Ons Water