Praktijkvoorbeelden
- Tessa Jacobs
- Maaike Schaap
praktijkvoorbeeld: Boerderij van Boer Jan
Locatie: Noord-Brabant, Nederland
Achtergrond: Boer Jan runt een melkveebedrijf met 80 koeien. Hij heeft altijd geprobeerd om zijn dieren optimaal te verzorgen en een gezonde melkproductie te waarborgen. De afgelopen jaren heeft Jan echter een duidelijke verandering opgemerkt in het weer en de gevolgen daarvan voor zijn koeien.
Probleem: Hittestress door Klimaatverandering Door de opwarming van de aarde en de toenemende frequentie van hittegolven, ervaart Jan steeds vaker extreme temperaturen tijdens de zomermaanden. In 2023 had hij een aantal dagen met temperaturen boven de 35 graden Celsius. Dit leidde tot hittestress bij zijn koeien.
Gevolgen:
Gezondheid: Jan merkte dat zijn koeien onrustig werden en minder actief waren. Ze zochten vaak schaduw op en stonden te hijgen. Sommige koeien vertoonden tekenen van uitdroging.
Melkproductie: De melkproductie daalde met 20% tijdens de hitteperiode. Dit had directe financiële gevolgen voor de boerderij.
Gedrag: De koeien waren minder sociaal en vertoonden verandering in eetgedrag; ze aten minder en gingen later op de dag weer liggen.
Aanpak: Om de hittestress te verminderen, heeft Jan verschillende maatregelen getroffen:
Verbeterde Ventilatie: Hij heeft extra ventilatoren in de stal geïnstalleerd en de deuren zo geplaatst dat er een betere luchtcirculatie ontstaat.
Schaduwvoorzieningen: Jan heeft schaduwdoeken aangebracht in de buitenweide en extra bomen geplant om de koeien meer schaduw te bieden.
Hydratatie: Hij heeft het drinkwater voor de koeien gekoeld met een zonneboiler en zorgt ervoor dat er altijd voldoende vers, koel water beschikbaar is.
Managementaanpassingen: Jan melkt nu op koelere tijden van de dag en past het voederschema aan om ervoor te zorgen dat de koeien goed blijven eten, ook als het warm is.
Resultaat: Door deze aanpassingen kon Jan de impact van hittestress op zijn koeien aanzienlijk verminderen. Zijn melkproductie herstelde zich geleidelijk, en de gezondheid van zijn dieren verbeterde. Jan is nu vastberaden om zijn aanpak verder te optimaliseren en blijft zich bewust van de uitdagingen die klimaatverandering met zich meebrengt.
Conclusie: Boer Jan's ervaring illustreert hoe de gevolgen van klimaatverandering, zoals hittestress, de dagelijkse bedrijfsvoering van melkveehouders beïnvloeden. Door proactieve maatregelen te nemen, kan hij niet alleen de gezondheid van zijn koeien waarborgen, maar ook de duurzaamheid van zijn bedrijf op lange termijn verbeteren.
Gevolgen hittestress op melkproductie en gehaltes , 2019
https://www.agraaf.nl/artikel/220749-hittegolf-2019-terugblik-gevolgen-op-melkproductie-en-gehaltes/
Hitte en droogte hinderen gewasgroei, 2020
https://www.nieuweoogst.nl/nieuws/2020/08/15/hitte-en-droogte-hinderen-gewasgroei
Akkerbouwgewassen zuchten onder extreme hitte, 2020
https://www.nieuweoogst.nl/nieuws/2020/08/15/akkerbouwgewassen-zuchten-onder-extreme-hitte