Biomassa

In een kas groeien planten steeds groter door water, meststoffen en CO₂ om te zetten in ‘biomassa’. Biomassa is organisch materiaal dat wordt geproduceerd door planten en dieren. Alle delen van een gewas, zoals de wortels, stengels, bladeren, bloemen en vruchten, zijn dus biomassa. Voor sommige teelten behoort de volledige plant tot het eindproduct voor de consument. Denk aan een orchidee. In andere teelten behoort slechts een deel van de totale biomassa die wordt geproduceerd tot het eindproduct. Denk bijvoorbeeld aan een tomaat. De wortels, bladeren en stengels van een tomatenplant worden beschouwd als groenafval.

Open

Hoewel het de consument vooral om de tomaat gaat, produceert een kas ook wortels, stengels en bladeren. De (economische) potentie van die biomassa zal steeds meer benut gaan worden in de transitie naar een circulaire en ‘biobased’ economie.

Het groenafval uit de glastuinbouw wordt nu gedeeltelijk verwerkt tot een (laagwaardige) compost, maar in de transitie naar een circulaire economie gaat deze biomassa veel meer betekenen. Biomassa kan namelijk verwerkt worden tot allerlei hoogwaardige grondstoffen. Een knelpunt dat de verwaarding van groenafval uit de glastuinbouw in de weg staat, is dat deze vaak niet alleen bestaat uit plantmateriaal, maar ook plastic en metaal. Plastic touw, clipjes en ringetjes worden gebruikt om planten te ondersteunen en raken zo vermengd met het groenafval. Ook hier geldt dat een gemengde materiaalstroom lastiger te verwerken is dan een monostroom .

Open

Stichting Innovatie Glastuinbouw Nederland (SIGN) geeft in dit schematische overzicht goed weer dat biomassa uit bestanddelen bestaat die met allerlei technieken tot nieuwe fysieke, maar ook chemische producten kunnen worden gemaakt.

Volledig benutten van biomassa uit de glastuinbouw

De uitdaging maar ook de kans waar we samen voor staan is om verwaardingsketens op te zetten die ingericht zijn op het volledig benutten van biomassa uit de glastuinbouw. Er kan namelijk ontzettend veel uit biomassa gehaald worden: zouten voor meststoffen, organische stof of biostimulanten voor substraat, vezels voor verpakkingen en bouwmateriaal, eiwitten voor (vee)voer, geur en kleurstoffen voor de cosmetische industrie en medicinale stoffen voor de farmaceutische industrie. Er is onderzoek nodig om te bepalen welke plantreststromen geschikt zijn voor welke toepassingen en hoe de knelpunten kunnen worden weggenomen. Daarnaast is het net zo belangrijk om telers en ondernemers uit de proces- en verwerkingsindustrie te ondersteunen in het gezamenlijk opzetten van deze nieuwe verwaardingsketens en business cases.