5. Wetgeving

Wetgeving

Insecten zijn in de Europese wetgeving nog niet zo lang opgenomen. In tegenstelling tot andere continenten zijn insecten geen onderdeel van het voedselvraagstuk. Niet in humane voeding, maar ook niet voor de dierlijke sector. De huidige wetgeving is snel aan verandering onderhevig. De beschrijving hieronder is gebaseerd op de wetgeving in 2022.

Om de insectenkwekerij te reguleren zijn er in de EU wetgeving een aantal bepalingen opgenomen.

1. Insectensoorten die zijn toegestaan

2. Voer voor kweek van insecten

Doordat er in de EU al insectenkwekerijen waren voordat de wetgeving er was, zijn er situaties waarin insecten gehouden worden zonder dat er een adequate wetgeving onder ligt. Denk aan de productie van maden en wormen. Formeel zijn insecten landbouwhuisdieren. Landbouwhuisdieren worden gehouden om voedsel, diervoeder en afgeleide producten te produceren. Net zoals bij koeien en varkens naast vlees en melk, ook huiden, geneesmiddelen, kwasten en andere producten worden gemaakt, zie je dat bij insecten ook.

Insecten zijn landbouwhuisdieren die in het voer leven. Voedsel, strooisel en uitwerpselen worden op deze wijze vermengd. Omdat insecten ongewervelde dieren zijn is er geen wetgeving die beschrijft hoe het dierenwelzijn geregeld is.

Insecten mogen alleen gevoerd worden met voer van plantaardige oorsprong, met uitzondering van melk, eieren en/of honing. Er is een grote vraag om insecten in te zetten als landbouwhuisdier om juist ook mest, foodwaste en slachtafval om te zetten in eiwit, olie en andere waardevolle producten. Dit is echter niet toegestaan.

Als producent is iemand die insecten houdt verantwoordelijk voor het product dat zij afleveren. Daarom zijn er duidelijke voorschriften voor de kweek van insecten.

Welzijn

Wanneer insecten worden beschouwd als landbouwhuisdieren, is de vraag of voor hen ook dezelfde welzijnseisen gelden. Bij welzijn wordt over het algemeen gesproken over de vijf vrijheden van Brambell. Een dier heeft recht op:

• vrijheid van dorst en honger

• vrij zijn van fysiek ongemak

• vrijheid om natuurlijk gedrag uit te oefenen

• vrij zijn van angst en chronische stress

• vrij zijn van pijn, verwondingen en ziekte

Voor insecten betekent dit onder andere dat ze geschikte voeding krijgen van goede kwaliteit. Ook wordt geadviseerd om bij het doden van de insecten een snelle methode te kiezen en insecten te verdoven als je ze wilt onderzoeken voor wetenschappelijk onderzoek. Ziekten moeten zoveel mogelijk voorkomen worden.

De vijf vrijheden zijn echter niet gemakkelijk toe te passen op insecten. In een project met o.a. de Wageningen Universiteit en de Dierenbescherming zal een nieuwe invulling worden gegeven aan het welzijn van insecten.

Nu er steeds meer insecten commercieel gehouden worden, is de vraag hoe omgegaan moet worden met de intrinsieke waarde en morele status van ongewervelde dieren zoals insecten. Onderzoek is nodig om te bepalen in hoeverre insecten ‘gevoelens’ of 'bewustzijn' hebben zoals bij mensen en gewervelde dieren bekend zijn. Er is geen bewijs dat insecten kunnen 'lijden', maar ook niet dat ze dat niet doen. De Nederlandse Raad van Dieraangelegenheden adviseert ongewervelde dieren te behandelen als voelende wezens.

Onderzoek naar welzijn van insecten kan bijdragen aan het vergroten van de productie. Hoe meer een insect zich op zijn gemak voelt, hoe beter de productie, wordt aangenomen. Ook helpt onderzoek bij de sociale acceptatie van de insectenindustrie.