4.2 Ziekteverwekkers per insect
- Nienke Schrijver-van Dijk (Deactivated)
Dit hoofdstuk bespreekt een aantal ziekteverwekkers die voorkomen bij de meelworm, Black Soldier Fly (BSF) en de huisvlieg. In het verleden is er vooral onderzoek gedaan naar ziekteverwekkers in insecten met als doel om deze insecten te doden. Dit omdat de insecten in een andere context zelf als ongedierte worden gezien. De commerciële productie van insecten is, met uitzondering van de honingbij en de zijderups, iets van de laatste tijd. Dit zorgt ervoor dat er nog steeds nieuwe informatie bijkomt over ziekteverwekkers bij insecten.
Meer weten?
Van de meelworm en BSF zijn ziektekaarten gemaakt door het EU programma Insect Doctors. Deze vind je via de website van Insect Doctors.
Ziekten van de Black Soldier Fly
Recent is ontdekt dat net als bij de andere insecten, ook de Black Soldier Fly (Hermetia illucens) geïnfecteerd kan worden door de schimmel Beauveria bassiana. De schimmelgroei is aan de buitenkant zichtbaar. Andere aandoeningen die voorkomen, maar waarvan de oorzaak onbekend is, zijn:
Gedraaide pop die niet uitkomt of leidt tot een gedraaide volwassen vlieg
Afwijking aan 1 of beide vleugels
Kleine of afwijkende antennes
Gedraaide vleugels of vleugeluiteinden
Omdat de Black Soldier Fly pas vrij recent wordt gebruikt in de massaproductie, is de informatie over ziekteveroorzakers beperkt.
Ziekten van de huisvlieg
De huisvlieg (Musca domestica) kan geïnfecteerd worden met het MdSGHV. Dit staat voor Musca domestica salivary gland hypertrophy virus. In het Nederlands betekent dat: een virus dat bij de huisvlieg zorgt voor vergroting van de speekselklier. De besmetting gaat door contact met een geïnfecteerd dier of een kadaver of door kannibalisme.
De schimmel Entomophthora muscae zorgt voor sterfte bij de huisvlieg. Aan de buitenkant van de vlieg zijn dan witte banden schimmel te zien. Dit kan voorkomen worden door de productieomstandigheden onder de 70% relatieve luchtvochtigheid te houden.
Ziekten van de meelworm
De gele meelworm (Tenebrio molitor) wordt al jaren gebruikt als diervoeder en er is daarom redelijk veel kennis over ziekteveroorzakers.
Bij de gele meelworm komende de volgende ziektekiemen voor:
Beauveria sp. (schimmel)
Metarhizium spp. (schimmel)
B. bassiana (schimmel)
Trichospilus diatraeae (parasiet)
Serratia marcescens (bacterie)
Iridoviridea (virussen)
In sommige gevallen groeit de schimmel B. bassiana vanuit de meelworm ook in het substraat. Op die manier is de schimmel nog steeds aanwezig als de dode meelwormen zijn verwijderd.
Goed om te weten
Sommige micro-organismen (met name bacteriën en schimmels) die bij insecten voorkomen, kunnen ook bij de mens voor problemen zorgen. Dit noemen we een zoönose. Ook kunnen insecten als vector dienen van humane ziektekiemen. Een vector is een overbrenger van ziekten. In dit geval voor virussen of prionen die bij de mens voor ziekte kunnen zorgen. Regelmatig handen wassen met zeep is daarom erg belangrijk als je met de insecten werkt.
Mensen of dieren die de insecten eten, kunnen ook op die manier besmet worden.